Σε ποιο μνημείο της Ελλάδας μπορεί κανείς να απολαύσει μία ενδιαφέρουσα ξενάγηση, αλλά και σειρά από εκδηλώσεις, που προάγουν το αθλητικό πνεύμα;
Η απάντηση είναι εύκολη. Στο Καλλιμάρμαρο, το διαχρονικό Στάδιο της πρωτεύουσας, που πρωτοκατασκευάστηκε τον 4ο αιώνα π. Χ. για να φιλοξενήσει τους γυμνικούς αγώνες προς τιμήν της Αθηνάς, διασχίζοντας έκτοτε μία πορεία γεμάτη δόξα και περιπέτεια δύο και πλέον χιλιετιών.
«Οι επισκέπτες, εδώ κι ενάμιση χρόνο που λειτουργεί το Στάδιο ως επισκέψιμος χώρος, έχουν ξεπεράσει τους 130.000», λέει ο υπεύθυνος του μνημείου, Κώστα Τσουράκης, ο οποίος δίνει και τα στοιχεία για ό,τι συμβαίνει σήμερα.
«Πραγματοποιούνται διάφορες εκδηλώσεις, όπως οι τελετές αφής της ολυμπιακής φλόγας, ή οι τελετές έναρξης και λήξης των Special Olympics που έγιναν πρόσφατα. Πάντα με σεβασμό στο μνημείο και στο πνεύμα του αθλητισμού, χωρίς την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων. Επίσης, καταβάλλοντας το αντίτιμο του εισιτηρίου (5 ευρώ), μπορεί κανείς να απολαύσει το πρωινό του τρέξιμο», συμπληρώνει. Τζόκινγκ στο Καλλιμάρμαρο; Γιατί όχι. Ο στίβος του σταδίου είναι ο καταλληλότερος για άθληση κι αν αναλογιστεί κανείς ότι πρόκειται για τον ίδιο χώρο όπου πραγματοποιήθηκαν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες της σύγχρονης εποχής, τότε το θέμα γίνεται ιδιαίτερα δελεαστικό.
Κι αν το πρωινό τρέξιμο δεν είναι το δυνατό σημείο όλων, δεν συμβαίνει το ίδιο με την ακουστική ξενάγηση, που μπορούν να απολαύσουν οι πάντες. Στο Στάδιο υλοποιείται μέσω ενός εύχρηστου συστήματος που συμπεριλαμβάνεται στην τιμή του εισιτηρίου και είναι διαθέσιμη σε 11 γλώσσες. Αρκεί κανείς να πατήσει τα νούμερα που αντιστοιχούν στα 12 αριθμημένα σημεία και η περιπέτεια αρχίζει.
«Ευτυχώς που φέρατε καπέλα και νερό μαζί σας. Τους καλοκαιρινούς μήνες είναι απαραίτητα», χαριτολογεί η υπάλληλος στην είσοδο του μνημείου. Και είναι γεγονός. Τα μάρμαρα αντανακλούν τη ζέστη, η δε απουσία σκιάς επιδεινώνει το πρόβλημα. Ευτυχώς, υπάρχουν παντού καλαίσθητες βρύσες, που φτιάχτηκαν τη δεκαετία του ΄30 και είναι όλες σε λειτουργία. Μεγάλη ανακούφιση.
Πατώντας τα κουμπιά που αντιστοιχούν στα σημεία της ξενάγησης, η φωνή μέσα από τα ακουστικά αρχίζει να διηγείται την ιστορία του μνημείου και των επιμέρους τμημάτων του, όπως οι περίτεχνοι θρόνοι που βρίσκονται δεξιά, λίγο μετά την είσοδο. «Εδώ είναι οι βασιλικοί θρόνοι, οι οποίοι μεταφέρθηκαν το 1908 από τη θέση της σφενδόνης, για να έχουν οι εκάστοτε βασιλιάδες καλύτερη οπτική στον στίβο. Δεξιά και αριστερά τους κάθονταν τα μέλη της βασιλικής οικογένειας και οι επίσημοι», πληροφορεί ο ξεναγός.
Ποια, όμως, ήταν η σφενδόνη; Η πληροφορία έρχεται από την ίδια φωνή: «Το στοιχείο εκείνο που προστέθηκε στα ελληνικά στάδια κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους». Πρόκειται δηλαδή για την κοίλη επιφάνεια που ένωσε τις πλευρές του σταδίου, μετατρέποντας την ευθύγραμμη μορφή που είχε μέχρι τον 2ο αιώνα μ.Χ. σε πεταλόσχημη.
Το ΑΠΕ-ΜΠΕ μεταφέρεται νοερά όσο και πραγματικά στο συγκεκριμένο σημείο. «Ψηλά στη σφενδόνη, την εποχή εκείνη υπήρχε μια ημικυκλική στοά με δωρικούς κίονες, που ήταν διακοσμημένοι με αγάλματα μαρμάρινα, χάλκινα, ακόμα και χρυσά. Κατά τα ρωμαϊκά χρόνια τοποθετήθηκαν επίσης τα μαρμάρινα θωράκια, που περιέβαλαν τον στίβο του Σταδίου, μια κατακόρυφη σειρά πλακών που χρησίμευαν ως διαχωριστικά κιγκλιδώματα για να προστατεύουν τους θεατές στις περιπτώσεις των θηριομαχιών», συνεχίζει η φωνή.
Θηριομαχίες; Να κάτι που ίσως δεν φαντάζεται κανείς ότι γινόταν μέσα στο λαμπερό μνημείο της λεωφόρου Βασιλέως Κωνσταντίνου. Κι όμως συνέβαιναν, όπως και οι μονομαχίες, βαρβαρότητες που απαγορεύτηκαν με την επικράτηση του Χριστιανισμού. Την εποχή εκείνη το Παναθηναϊκό Στάδιο εγκαταλείπεται και τα μάρμαρά του χρησιμοποιούνται ως οικοδομικά υλικά για τα αθηναϊκά σπίτια ή για την τροφοδότηση των ασβεστοκαμίνων της περιοχής.
Με τα χρόνια έχασε τη λάμψη του, όχι όμως και τη μαγεία που το περιέβαλε.
Σήμερα, ούτε η ημικυκλική στοά ούτε τα αγάλματα υπάρχουν. Όπως δεν σώζονται και τα επιβλητικά προπύλαια με τους κορινθιακούς κίονες, η τρίτοξη γέφυρα στον Ιλισσό, που οδηγούσε από την πόλη προς το στάδιο και ήταν ορατή έως το 1778 ή ο Ναός της Θεάς Τύχης στον λόφο του Αρδηττού με το λατρευτικό άγαλμα της θεάς από ελεφαντόδοντο.
Έργα όλα της εποχής του Ηρώδη του Αττικού, που χρηματοδότησε γενναιόδωρα τη μετατροπή και ανακαίνιση του Σταδίου (139-144 μ. Χ.). Σ' αυτόν εξάλλου οφείλεται και η λαμπρή μαρμάρινη επένδυση, που προκαλούσε τον γενικό θαυμασμό
Οι δύο Ερμαϊκές Στήλες του 2ου αιώνα μ.Χ., ωστόσο, στέκουν αγέρωχα στο εσωτερικό κοίλο της σφενδόνης. Οι δύο αμφιπρόσωπες στήλες, που συνδέθηκαν με τη λατρεία του Εναγώνιου Ερμή, προστάτη των αγώνων, φέρουν η καθεμία από δύο όψεις. «Οι νεανικές μορφές είναι στραμμένες προς τους θεατές σαν να θέλουν να καλοπιάσουν τους αυστηρούς κριτές των αγώνων. Αντίθετα, οι ηλικιωμένες, που κοιτάνε προς τον αγωνιστικό χώρο, μοιάζουν να αναπολούν με νοσταλγία τα νεανικά χρόνια που έζησαν ως αθλητές του στίβου», συμπληρώνει η φωνή.
Και η ξενάγηση συνεχίζεται, συντροφιά πάντα με τη ζέστη. Μπαίνοντας όμως στη δίοδο, που βρίσκεται λίγο πιο κάτω από τη σφενδόνη, τα πράγματα αλλάζουν ριζικά. «Μοιάζει με σπηλιά», λέει κάποιος από τους 'Ελληνες τουρίστες. Και δεν έχει άδικο. Η δροσερή στοά έχει τη μορφή σπηλαίου, που την απέκτησε από τις κατά καιρούς καταρρεύσεις της οροφής. Αυτό το μέρος χρησιμοποιούσαν οι αθλητές της αρχαιότητας και οι μονομάχοι των ρωμαϊκών χρόνων για την έξοδο και είσοδό τους στον στίβο, στους δε Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 ήταν ο χώρος των αποδυτηρίων.
«Προσπαθήστε να αφεθείτε στο μυστήριο του χώρου, που από τα μεσαιωνικά χρόνια και μέχρι τον 19ο αιώνα ήταν γνωστός ως σπηλιά των Μοιρών», συστήνει ο ακούραστος ξεναγός. Την ίδια στιγμή αρχίζει η μουσική και η εξιστόρηση μιας ιστορίας, που πιθανόν να μην γνωρίζουν οι περισσότεροι:
«Η σπηλιά συνδέθηκε με ιδιαίτερες μαγικές δυνάμεις, τις μεγαλύτερες από οποιαδήποτε άλλη στην περιοχή της Αττικής. Γι αυτό το λόγο νεαρές Αθηναίες συγκεντρώνονταν εδώ κάποιες νύχτες του χρόνου, όταν τα άστρα βρίσκονταν στην κατάλληλη θέση. 'Αναβαν στη μέση της σπηλιάς φωτιά και άρχιζαν τις σπονδές με ψωμί, μέλι και αμύγδαλα. Μετά έβγαζαν τα ρούχα τους, χόρευαν και τραγουδούσαν γύρω από τη φωτιά, μια τελετουργία με απώτερο σκοπό την αναζήτηση του καλύτερου γαμπρού. Όσο πιο προσηλωμένες στην τελετή, τόσο καλύτερος και ο σύζυγος που θα έβρισκαν. Την ίδια ώρα, ηλικιωμένες γυναίκες φύλασσαν τις δύο εισόδους από τα αδιάκριτα βλέμματα».
Θηριομαχίες, μονομάχοι, μαγικές τελετουργίες, τι άλλο μένει; «Κοιτώντας κατά μήκος του διαδρόμου, μεταξύ στίβου και κερκίδων, θα διαπιστώσετε πως οι κερκίδες έχουν μια συνεχή και απροσδόκητα έντονη καμπύλωση. Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και στην απέναντι πλευρά. Η ευφυής αυτή λύση της αρχιτεκτονικής των αρχαίων σταδίων βελτίωνε την ορατότητα προς τον στίβο, των θεατών που κάθονταν στα άκρα του», συνεχίζει ακάθεκτη η φωνή. Παρατηρώντας τις κερκίδες που βρίσκονται δεξιά από την είσοδο της διόδου, η καμπύλωση που μόλις αναφέρθηκε είναι ολοφάνερη. Οι κερκίδες μοιάζουν να συμμετέχουν σ έναν κυματισμό, προσθέτοντας ακόμα ένα στοιχείο στη μοναδικότητα του Σταδίου.
Προχωρώντας προς την έξοδο, δύο πράγματα μπορεί να αντικρίσει κανείς. Τουρίστες να φωτογραφίζονται ως νικητές στο βάθρο που βρίσκεται εντός Σταδίου ή το πανόραμα από τις ψηλότερες κερκίδες του μνημείου. Εκεί όπου η θέα του Σταδίου, του λόφου, του Ζαππείου, του Εθνικού Κήπου και της Ακρόπολης θυμίζει -ακόμα και σήμερα- τον λόγο που επιλέχτηκε ο συγκεκριμένος χώρος για την ανέγερση του μνημείου. Η έξοδος, επίσης απολαυστική, υπόσχεται μια δροσερή ανάσα στο παραδοσιακό καφέ της εισόδου.
Info: Τιμή εισιτηρίων: 5 ευρώ το ολόκληρο, 2,5 ευρώ το μειωμένο, δωρεάν για μαθητές με συνοδούς και παιδιά έως 6 ετών.
Ώρες Λειτουργίας: Μάρτιος - Οκτώβριος 08:00 - 19:00, Νοέμβριος - Φεβρουάριος 08:00 - 17:00. Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 210 75 22 984-6 και στον ιστότοπο www.panathenaicstadium.gr.
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΣΑΣ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ
ΣΤΟ FACEBOOK Ή ΣΤΟ BLOGGER👇
Δεν υπάρχουν σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Αγαπητοί αναγνώστες, ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε.