Πάσχα στην Ελλάδα 1947 - Σπάνιο βίντεο ντοκουμέντο

Στα βρετανικά αρχεία του Bristish Pathe βρίσκεται ενα σπάνιο βίντεο ντοκουμέντο για τον εορτασμό του Πασχα στην Ελλάδα, έτος 1947. 

Το βίντεο τραβήχτηκε κατα την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ελλάδα και θα δείτε πλάνα απο στρατιώτες, στρατόπεδα, σουβλισμα αρνιών και τσούγκρισμα αυγών.
Αξιοσημείωτη ειναι η εμφάνιση  του υπουργού Δημόσιας Τάξης Ναπολέοντα Ζέρβα, αρχηγό του ΕΔΕΣ και του Εθνικού Κόμματος, πίσω απο τον κ. Ζέρβα μπορείτε να διακρίνετε τον Αλέξανδρο Παπάγο(φώτο). Στο βίντεο θα δείτε και τον υπουργό Στρατιωτικών Γεώργιο Στράτο.

Στο φιλμ θα δείτε εικόνες από τη Μεγάλη Παρασκευή, τον στολισμό και την περιφορά του Επιταφίου.

onalert.gr

Ανακαλύπτω

«Θέλω να πω δυο λόγια για τη ντροπή μου». Γερμανός ιστορικός ζητά συγγνώμη από τους Έλληνες για τα εγκλήματα των Ναζί (Video)

Μέσα στην έδρα του Ευρωπαϊκού Κοινοβούλιου ο καθηγητής ιστορίας του δικαίου στο πανεπιστήμιο της Βρέμης και συγγραφέας του τρίτομου έργου «Μνήμες Κατοχής», Κριστόφ Γκουστάβους, αποκάλυψε ότι ακόμα και σήμερα στην Γερμανία, πολίτες αλλά και ιστορικοί δεν γνωρίζουν τα εγκλήματα της Βέρμαχτ στην Ελλάδα κατά την περίοδο της κατοχής.

Ο διακεκριμένος Γερμανός ιστορικός συμμετείχε στην εκδήλωση που διοργάνωσε στις Βρυξέλλες ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου με θέμα «Ο άγνωστος λιμός: Αθήνα 1941-1942» και αναφέρθηκε στα ολοκαυτώματα που διέπραξε ο γερμανικός στρατός στην Ελλάδα. Περιέγραψε μάλιστα την περίπτωση ενός διακεκριμένου πανεπιστημιακού στην Γερμανία ο οποίος όταν ρωτήθηκε για αυτά τα γεγονότα στην Ελλάδα, απόρησε τι δουλειά είχε η Βέρμαχτ εκεί.

Ο Γκουστάβους είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και μέσα από την έρευνα του φώτισε την σφαγή στους Λιγκιάδες Ιωαννίνων από δυνάμεις της αιματοβαμμένης μεραρχίας Εντελβάις.

Μάλιστα αναφέρθηκε στον απελθόντα Πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Γιόαχιμ Γκάουγκ, ο οποίος επισκέφθηκε τα Ιωάννινα και συνάντησε τον τότε Έλληνα ομόλογό του κ. Παπούλια.  Ζήτησε μεν συγγνώμη για τις θηριωδίες των Ναζί (την πρώτη επίσημη γερμανική συγγνώμη προς την Ελλάδα για το ζήτημα), αλλά «δεν ήθελε ν’ ακούσει για επανορθώσεις».

Η ομιλία του έγινε στα ελληνικά καθώς στην πολύχρονη δοαμονή του στην περιοχή ο καθηγητής έμαθε πολύ καλά την γλώσσα. Ο Κριστόφ Σμινκ-Γκουστάβους ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας: «Θέλω να πω δυο λόγια για τη ντροπή μου», αναφερόμενος στην επίσημη θέση της Γερμανίας έναντι των ελληνικών αιτημάτων για τις πολεμικές αποζημιώσεις.

Δείτε τι είπε:...

Τον κύκλο των εκδηλώσεων μνήμης για τα θύματα της μεγάλης πείνας στην κατοχική Αθήνα διοργάνωσε και παρουσίασε στις Βρυξέλλες ο Στέλιος Κούλογλου.

Όπως τόνισε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, μιλώντας στα εγκαίνια της μεγάλης έκθεσης φωτογραφικής τεκμηρίωσης στην καρδιά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όπου θα παραμείνει για μια εβδομάδα και ανοίγοντας την ιστορική ημερίδα που ακολούθησε, το αφιέρωμα, «Ο άγνωστος λιμός: Αθήνα 1941-1942», πραγματοποιείται γιατί πρέπει να θυμηθούν αυτοί που ξεχνούν και να μάθουν αυτοί που δεν ξέρουν τι συνέβη στην Ελλάδα τα χρόνια της ναζιστικής Κατοχής.

«Αυτό που θέλουμε να δείξουμε είναι ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε. Αυτό τον καιρό η Ελλάδα περνάει μια δύσκολη στιγμή, αλλά όταν βλέπουμε την οπισθοδρόμηση που παρουσιάζει η χώρα σήμερα σε κάποιους τομείς, πρέπει να κοιτάξουμε να συνδέσουμε το γεγονός με τη νεότερη ιστορία της. Η Ελλάδα καταστράφηκε ολοκληρωτικά στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η Ελλάδα ξεκίνησε τελευταία απ’ όλες τις χώρες της Ευρώπης της ανοικοδόμησή της διότι αμέσως μετά το τέλος της ναζιστικής Κατοχής ήρθε ο Εμφύλιος Πόλεμος, που ήταν άμεση συνέπεια της και είχε προετοιμαστεί στη διάρκειά της. Η χώρα ήταν χωρισμένη στα δύο για πάρα πολλά χρόνια με εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες. Καλό είναι, εμείς οι Έλληνες, να κοιτάμε να βελτιωνόμαστε και να γνωρίζουμε τη δική μας ιστορία, αλλά πρέπει και οι άλλοι, όταν μας ασκούν κριτική -μερικές φορές δικαιολογημένα-, να ξέρουν τη δική μας πραγματική ιστορία και ν’ αναλαμβάνουν κι αυτοί τις δικές τους ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση»....

Η ιστορική ημερίδα άνοιξε με τα εισαγωγικά σχόλια της Γερμανίδας ευρωβουλευτή και επικεφαλής της ευρωομάδας της Αριστεράς (GUE/NGL), Γκάμπι Τζίμερ, η οποία, με τη θερμότητα της εξομολόγησης, ξεκίνησε λέγοντας πως η ίδια, ως Ανατολικογερμανίδα, δε γνώριζε για τις ναζιστικές θηριωδίες στην Ελλάδα την περίοδο της Κατοχής.
«Μαθαίναμε πολλά για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τους Γερμανούς φασίστες — μάθαμε για την πολιορκία του Λένινγκραντ και για τα θύματα της, αλλά δεν μας είπαν τίποτα για το λιμό της Αθήνας».

Η ευρωβουλευτής αναφέρθηκε στη Συμφωνία του 1953 στο Λονδίνο με το οποίο αποφασίστηκε το κούρεμα του χρέους της Γερμανίας και το σχέδιο Μάρσαλ χωρίς τα οποία δε θα είχε συντελεστεί το «γερμανικό θαύμα», ενώ για τη Συμφωνία 2+4  του 1990 την οποία επικαλείται η γερμανική πλευρά για να απορρίψει τα ελληνικά αιτήματα, τόνισε πως η Ελλάδα δε συνυπέγραψε αυτή τη συμφωνία, συνεπώς τίποτα δεν έχει λυθεί....

«Η προσέγγιση του Σόιμπλε και άλλων στη Γερμανία δεν είναι δίκαιη όταν χαρακτηρίζουν τα ελληνικά αιτήματα ως “αντίδραση” στη σκληρή στάση που διατηρεί η γερμανική κυβέρνηση έναντι του δημοσιονομικού χρέους της Ελλάδας. Δεν πρόκειται για “αντίδραση”, πρόκειται για πρόβλημα που δεν έχει λυθεί. Αυτή είναι η θέση της Die Linke και γι’ αυτό στηρίζω τον Στέλιο και την αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ που επιδιώκουν να φέρουν το ζήτημα στην επιφάνεια μέσα από δράσεις όπως αυτή».

Ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης, Έλληνας ιστορικός, του οποίου τα ερευνητικά ενδιαφέροντα εστιάζονται στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα και κυρίως στην περίοδο της Κατοχής, πραγματοποίησε μια συνοπτική εισήγηση για το λιμό της Αθήνας, η οποία έριξε φως στα γεγονότα του πιο φονικού λιμού του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου που άφησε πίσω του δεκάδες χιλιάδες νεκρούς.

Στο πλαίσιο της ομιλίας του αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην οικονομική λεηλασία που υπέστη η Ελλάδα από τις δυνάμεις Κατοχής, στη μαύρη αγορά που βύθισε τους Έλληνες σε καθεστώς παρανομίας και στην αδιαφορία των κατακτητών και τη ναζιστική κτηνωδία που όσο περνούσε ο καιρός έβρισκε νέους τρόπους έκφρασης.

Επιχειρώντας άλλωστε, να διευκρινίσει το λόγο για τον οποίο ο λιμός της Αθήνας, αλλά και η Κατοχή στην Ελλάδα εν γένει δεν είναι γεγονότα διεθνώς γνωστά, ο κ. Χαραλαμπίδης ανέφερε: «Την περίοδο που όλα τα ευρωπαϊκά κράτη προσπαθούσαν να νομιμοποιήσουν τη θέση τους στην ευρωπαϊκή οικογένεια, αναδεικνύοντας την αντιστασιακή τους δράση -με πρώτους διδάξαντες τους Γάλλους- η Ελλάδα έκανε τα πάντα για να κρύψει αυτή τη διάσταση γιατί πολύ απλά μετά τον ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο ήταν απαγορευτικό στην Ελλάδα να μιλάς για αντίσταση.

Κι ήταν απαγορευτικό γιατί το μεγαλύτερο αντιστασιακό κίνημα στη χώρα ήταν το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) το οποίο ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του κομμουνιστικού κόμματος και πλαισιώθηκε από κόμματα της Αριστεράς. Ήταν λοιπόν, τουλάχιστον μέχρι το 1981, απαγορευτικό να μιλάς για την αντίσταση εντός των συνόρων της χώρας, πόσω μάλλον εκτός».

Δηλώνοντας σοκαρισμένος, ακούγοντας τις μαρτυρίες και βλέποντας τις εικόνες από την κατοχική Αθήνα, ξεκίνησε την ομιλία του, ο Βέλγος εκπρόσωπος του διεθνούς οργανισμού ανθρωπιστικής βοήθειας Oxfam, Στεφάν Ντεκλέρκ. Ο κ. Ντεκλέρκ αναφέρθηκε στο ρόλο του οργανισμού και στην πορεία του, από την ίδρυσή του το 1942 με αφορμή το Μεγάλο Λιμό -ως «Επιτροπή της Οξφόρδης για την ανακούφιση από Λιμούς»- μέχρι σήμερα.

«Είναι σημαντικό να θυμόμαστε», είπε, «ειδικά τώρα, εξαιτίας της τρομακτικής ανόδου της ακροδεξιάς, του εθνικισμού και του λαϊκισμού. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που πρέπει να καλλιεργούμε στις μέρες μας ακόμη περισσότερο και να προστατεύουμε την αξία της αλληλεγγύης. Είναι η αλληλεγγύη που βοήθησε τον κόσμο στην Ελλάδα πριν 75 χρόνια κι είναι αυτή που πολλοί Έλληνες πολίτες δείχνουν σήμερα εν όψει της προσφυγικής κρίσης. Μόνο η αλληλεγγύη μπορεί να εξασφαλίσει πως οι άνθρωποι στον κόσμο θα ζουν με ασφάλεια και αξιοπρέπεια».

Οι εικόνες και το βίντεο από τον Βασίλη Κατσαρδή...

mixanitouxronou.gr

Ανακαλύπτω

Περί της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821

Tου K. I. Δεσποτοπουλου

Με αφορμή τα λεγόμενα και γραφόμενα προσφάτως για την Ελληνική Επανάσταση του 1821 είπα στην Ακαδημία (Συνεδρία της 31/3/2011) τα εξής:

Επισημαίνω προς τους λειτουργούς της Ιστορίας, ότι χρειάζονται ικανότητα να διακρίνουν «τίνα δει επί την γραφίδα παραλαβείν και τίνα παραλιπείν» από τα συστατικά της ιστορικής πραγματικότητας· ώστε να μη προβάλλουν τα επουσιώδη και μάλιστα κατά προτίμηση τις όποιες τυχόν ηθικές ασχημίες, αλλά να παρουσιάζουν τα ουσιώδη προπάντων, δηλαδή τα σπουδαία γεγονότα και τους συντελεστικούς των παράγοντες, με τονισμό εξ άλλου των κατορθωμάτων, και των παθημάτων.

Αυτό ισχύει κατ’ εξοχήν για όσους αποτολμούν να εξιστορήσουν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, εθνικό παλλάδιο των σημερινών Ελλήνων· καθώς αποτέλεσμά της υπήρξε η δημιουργία του 1830 τού, μικρού έστω, ελληνικού ανεξάρτητου κράτους, κέντρου εθνικού εφεξής των απανταχού της Οικουμένης Ελλήνων· και προπάντων καθώς σκοπός της υπήρξε η απελευθέρωση του επί αιώνες υπόδουλου έθνους, του αρχαιόθεν τρισένδοξου ως ηρωικού προμάχου της ελευθερίας των λαών της Ευρώπης και ως δημιουργού των βάσεων του πολιτισμού της Ευρώπης με την πνευματική μεγαλουργία του· ό,τι και υπήρξε η αιτία για το διεθνές κίνημα των φιλελλήνων στη διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως.

Συνέβησαν και ηθικές ασχημίες σποραδικές στη διάρκεια της Ελληνικής Επαναστάσεως, παρεμβλήθηκε ολέθριος και ο εμφύλιος πόλεμος, αυτές και αυτός όμως δεν είναι ό,τι κυρίως αποτελεί την ιστορικά υπέροχη αυτή Επανάσταση, με τα πολεμικά τρόπαιά της και τον απαράμιλλο ηρωισμό των πλείστων αγωνιστών και την καρτερία και τις θυσίες του λαού. Yπενθυμίζεται ότι εξοντώθηκε το εν τρίτο του ενεργού πληθυσμού και απωλέσθησαν τα δύο τρία του παγίου κεφαλαίου στις απελευθερωμένες περιοχές του ελληνικού γεωγραφικού χώρου, τίμημα βαρύτατο για την απόκτηση της ελευθερίας σε όση έκταση αυτή εμπεδώθηκε με την ίδρυση του ελληνικού, μικρού ακόμη, κράτους, συντελεσμένη άλλωστε μετά ενεργότατη παρέμβαση της Pωσίας, της Aγγλίας και της Γαλλίας, τον ηθικό αυτό θρίαμβο της Eλληνικής Eπαναστάσεως, καθώς τρία μεγάλα κράτη, συνασπισμένα για να καταστέλλουν τις επαναστάσεις, συνέπραξαν τελικά υπέρ μιας επαναστάσεως, μάλιστα και με στρατιωτική επέμβαση προς αίσιο τερματισμό της.

Aλλά δεν πρέπει να αγνοείται και το υπερεθνικό μέγεθος της Eλληνικής Eπαναστάσεως του 1821, σύστοιχο κάπως προς το ιστορικό μέγεθος της Γαλλικής Eπαναστάσεως του 1789· καθώς δηλαδή από τη Γαλλική Eπανάσταση παρακινήθηκαν οι λαοί προς απόκτηση πολιτικών ελευθεριών στα όρια μέσα των υφιστάμενων κρατών, ενώ η Eλληνική Eπανάσταση αποτέλεσε παράδειγμα υποκινητικό των λαών για διεκδίκηση της εθνικής ελευθερίας των και δημιουργία εθνικού του καθενός ιδιαιτέρου κράτους.

Eξάλλου και αξίζει να διευκρινισθεί, ότι αυτοχθονικά υπήρξαν τα κίνητρα για την Eλληνική Eπανάσταση: ο φλογερός πατριωτισμός των ηθικά πρωποπόρων Eλλήνων, κάτι άσχετο προς τη Γαλλική Eπανάσταση, όπως μαρτυρούν τα γεγονότα, οι προγενέστερες δηλαδή από αυτήν, ώστε και άσχετες με αυτήν, αποτυχημένες έστω επαναστάσεις προς απελευθέρωση του υπόδουλου Eθνους, υπαρκτού αδιάκοπα επί αιώνες παρά τις υποδουλώσεις του από Pωμαίους, Φράγκους, Tούρκους.

Oι σημερινοί Eλληνες πρέπει να τιμούν τους ηρωικούς πολεμιστές, αλλά και τους άμαχους μάρτυρες του ιερού Aγώνα· και είναι πολύ εκτεταμένος ο χάρτης, ο γεωγραφικός, των σφαγιασμένων αμάχων: Χαλκιδική, Νάουσα, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Κυδωνίαι, Χίος, Κάσος, Ψαρά, Κύπρος και άλλοι τόποι Ελλήνων. Οποιος στοχάζεται για την Ελληνική Επανάσταση, πρέπει να διέπεται και από ευλαβικό σεβασμό διά τους ήρωες και τους μάρτυρες αυτούς, ώστε να μη αμαρτάνει και προς την ιστορική αλήθεια. 

kathimerini.gr

Ανακαλύπτω

Αποθέωση των Ελλήνων στρατιωτών που πολέμησαν στον πόλεμο της Κορέας (Video)

Αποθέωση των Ελλήνων στρατιωτών που πολέμησαν στον πόλεμο της Κορέας από ανθρώπους που τους έζησαν από πολύ κοντά: τους Αμερικανούς βετεράνους συναδέλφους τους.

Στο παρακάτω βίντεο μιλούν μερικοί απ΄τους πιο γνωστούς παρασημοφορημένους αμερικανούς πεζοναύτες του πολέμου στην Κορέα.

Αν και στη μάχη του "υψώματος Χάρι" το 1953 πήραν μέρος στρατιώτες διαφόρων εθνικοτήτων αυτοί επέλεξαν να μιλήσουν για την ανδρεία,τη γενναιότητα αλλά και την ...τρέλλα των Ελλήνων στρατιωτών.Τα όσα λένε είναι αποκαλυπτικά!

Η αναφορά στο Ελληνικό τάγμα (των 1.000 ατόμων και ενός σμήνους της βασιλικής αεροπορίας από 67 άτομα, με 7 αεροσκάφη C-47 Ντακότα) με την χαρακτηριστική επονομασία ..."Charos" (δηλ. Χάρος!) ξεκινά στο 6.42" ενώ λίγο παρακάτω (9.30″) ο τελευταίος βετεράνος αναφέρει πως όποτε οι Κινέζοι μάθαιναν πως υπάρχουν Έλληνες στην πρώτη γραμμή μιας μάχης ...προσπαθούσαν πάντοτε να τους αποφύγουν!

Και έλληνες βετεράνοι της Κορέας θυμούνται...

Ελληνες που συμμετείχαν στις συγκρούσεις του ’50 περιγράφουν τις ριψοκίνδυνες αποστολές τους σε μια περιοχή που δεν έχει πάψει να μυρίζει μπαρούτι... (οι μαρτυρίες δόθηκαν στις 13-4-2013)

Ο Ακριβός Τσολάκης ξέρει τι θα πει πόλεμος στην Κορέα. Τον είδε, τον έζησε, συμμετείχε σε αυτόν. Στα 83 του χρόνια, διατηρεί ακόμη τη στρατιωτική κοψιά στο ευθύ βλέμμα και στον τρόπο με τον οποίο ορθώνει το κορμί. Εδώ και ημέρες παρακολουθεί από το σπίτι του στη Βούλα Αττικής την κλιμάκωση της έντασης στη διχοτομημένη χερσόνησο της Ανατολής. Γνώριμο το σκηνικό. Κάποτε, ο ίδιος προσπαθούσε να επιβιώσει σε αυτήν τη μακρινή γη.

Μετά τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, την ήττα της Ιαπωνίας και την είσοδο των σοβιετικών στρατευμάτων στην Κορέα, η χώρα κόπηκε στη μέση. Πριν από την αποχώρησή τους, όσα ιαπωνικά στρατεύματα κατοχής βρίσκονταν βορείως του 38ου παραλλήλου παρέδωσαν τον οπλισμό τους στους Σοβιετικούς, όσα βρίσκονταν νοτίως των συνόρων τα έδωσαν στις αμερικανικές δυνάμεις. Στον Βορρά εγκαταστάθηκε κομμουνιστικό καθεστώς, το οποίο μέχρι σήμερα τηρεί ευλαβικά την απομόνωσή του από τη Δύση.

Στις 25 Ιουνίου 1950 οι Βορειοκορεάτες εισέβαλαν αιφνιδιαστικά στον Νότο. Ο πόλεμος διήρκεσε τρία χρόνια. Σε αυτόν, έπειτα από έκκληση των Ηνωμένων Εθνών πήρε μέρος ένα τάγμα του Ελληνικού Στρατού και ένα σμήνος από επτά αεροπλάνα της Ελληνικής Αεροπορίας. Ανάμεσά τους βρισκόταν και ο Ακριβός Τσολάκης, φρέσκος απόφοιτος τότε της Σχολής Ικάρων.

«Ετυχε η ζωή μου να με πάει εκεί. Δεν το περίμενα» λέει. Οταν τον συναντάμε έχει συμπληρωθεί πάνω από μία εβδομάδα συναγερμού στην Κορεατική Χερσόνησο. Οι Αρχές της Πιονγκγιάνγκ έχουν συμβουλεύσει εδώ και καιρό ξένους διπλωμάτες και πολίτες να εγκαταλείψουν τη χώρα. Η Σεούλ φοβάται πυραυλική επίδειξη δύναμης των γειτόνων της. Οι χώρες βλέπουν τον πόλεμο επί θύραις.

«Ο μικρός (σ.σ.: ο ηγέτης της Β. Κορέας Κιμ Γιονγκ Ουν) μάλλον θέλει να δείξει ότι έχει πυγμή. Δεν νομίζω να το ρισκάρουν γιατί σε χρόνο μηδέν θα πάψουν να υφίστανται. Μάλλον είναι σαν τον μύθο του Αισώπου με τον βοσκό και τα πρόβατα» αναφέρει  ο Α. Τσολάκης.

Την ίδια γνώμη μοιράζεται και ο Στυλιανός Δράκος, υποστράτηγος εν αποστρατεία και πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Παλαιμάχων Πολεμιστών Κορέας. «Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει πόλεμος, εκτός και αν επικρατήσει ο παραλογισμός.

Σε παράφρονες δεν μπορείς να αντιπαραβάλεις τη λογική» υποστηρίζει όταν τον συναντάμε στα γραφεία του συνδέσμου, σε δύο μικρά δωμάτια στην οδό Ερμού. Εκεί έχει φωλιάσει η Ιστορία. Ανάμεσα σε σημαίες της Ελλάδας και της Κορέας, θα βρεις εικόνες από παράσημα και φωτογραφίες πεσόντων. Οι έλληνες νεκροί του πολέμου ήταν 186.

Οι τραυματίες είχαν ξεπεράσει τους 500. Πάνω από 4.000 έλληνες στρατιώτες πέρασαν από την Κορέα με την τακτική ανακύκλωση του προσωπικού. Πριν από λίγες ημέρες χτύπησε το τηλέφωνο στα γραφεία του συνδέσμου. Ενας βετεράνος από την Κρήτη ρωτούσε τον Δράκο εάν θα πάνε ξανά στην Κορέα, τώρα που υπάρχει ο κίνδυνος σύρραξης.

Φωτογραφία, από το προσωπικό αρχείο του Ακριβού Τσολάκη, από κηδεία έλληνα στρατιώτη στην Κορέα κατά τη διάρκεια του πολέμου. Μαζί με το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα είχε ταξιδέψει και ορθόδοξος ιερέας

ΝΕΟΙ ΣΤΗ ΜΑΧΗ

Οι περισσότεροι Ελληνες που πολέμησαν εκεί το '50 ήταν νέοι και άπειροι από μάχες. Ο Ακριβός Τσολάκης θυμάται ότι βρισκόταν σε ένα κέντρο διασκέδασης στο Πανόραμα Θεσσαλονίκης με μια φιλενάδα του όταν τον ενημέρωσαν για την αποστολή.
«Τότε πετάγαμε καταδιωκτικά. Μας ήρθε ταμπλάς όταν μάθαμε πως θα πάμε στα μεταφορικά αεροσκάφη. Το είχαμε καμάρι ότι ήμασταν μάχιμοι» λέει. «Εκεί κάναμε το καθήκον μας. Πολεμήσαμε για έναν λαό που μια δύναμη ήθελε να του στερήσει τη δημοκρατία και την ελευθερία του».

Ο Τσολάκης έμεινε στην Κορέα 23 μήνες. «Με παρηγορούσε τουλάχιστον που η οικογένειά μου εισέπραττε στην Ελλάδα χρήματα από τον μισθό μου. Είχαμε ρημάξει από τη γερμανική κατοχή και αυτή η βοήθεια ήταν σημαντική» τονίζει. Συμπλήρωσε 160 αποστολές στην Κορέα. Από τα επτά αεροπλάνα τύπου Ντακότα που έστειλε τότε η Ελλάδα, τέσσερα επέστρεψαν. Τα υπόλοιπα έπεσαν αύτανδρα.

Οι πρώτοι έλληνες αεροπόροι που έφτασαν εκεί κλήθηκαν να απαγκιστρώσουν το 10ο Σώμα Στρατού των Αμερικανών που είχε εγκλωβιστεί στην περιοχή Βονσάν μετά την επέλαση των κινεζικών δυνάμεων. Εκτέλεσαν την αποστολή τρεις ημέρες μετά την άφιξή τους στην Κορέα. «Δεν είχαν προλάβει να δουν από πού ανατέλλει ο ήλιος και όμως ανταποκρίθηκαν» παρατηρεί ο Στυλιανός Δράκος. Και αυτός βρέθηκε στον πόλεμο 20άρης, στο τάγμα του Πεζικού.

«Ηταν ένας σκληρός αλλά τίμιος πόλεμος» λέει. «Δεν είχε βρωμιές, όπως λέγεται για το Βιετνάμ. Διεξαγόταν σύμφωνα με τους κανόνες. Δεν μπορείς να σκοτώσεις έναν αιχμάλωτο. Είναι έγκλημα. Το είχαμε εμπεδώσει όλοι μας. Συμπεριφερόμασταν στους αιχμαλώτους με ανθρωπιά» σημειώνει.

ΤΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Για τον Δράκο, όπως και για τους περισσότερους βετεράνους, η εμπειρία στην Κορέα λειτούργησε ως διαδικασία απότομης ωρίμασης. «Διαπίστωσα ότι ο πόλεμος είναι η έσχατη λύση για να ξεπερνιούνται οι διακρατικές διαφορές. Θα πρέπει να αποφεύγεται, μέχρις ενός σημείου όμως. Οταν απειλείται η ελευθερία σου θα πρέπει να πολεμήσεις γιατί αλλιώς θα γίνεις σκλάβος» τονίζει.

Ο Τσολάκης αναγνωρίζει ότι η συμμετοχή του στον πόλεμο τον προήγαγε μετέπειτα και επαγγελματικά. Οταν γύρισε από την Κορέα, αν και υποσμηναγός, πετούσε με συγκυβερνήτη σμήναρχο. Παράλληλα η εμπειρία της μάχης υποστηρίζει ότι του χάραξε «ρυτίδες στην ψυχή». «Με έφαγε εσωτερικά όλη αυτή η ιστορία. Αλλά διαπίστωσα ότι τίποτα δεν με θάμπωνε πια. Ετσι, το 2005 άντεξα...» τονίζει. Τότε συνέβη το δυστύχημα με το αεροσκάφος της αεροπορικής εταιρείας Helios.

Ο Τσολάκης ήταν πρόεδρος της επιτροπής διερεύνησης ατυχημάτων του υπουργείου Μεταφορών (θέση που διατήρησε έως το 2011). Είχε βρεθεί αμέσως στο σημείο της συντριβής. «Αντεξα...» επαναλαμβάνει, «όταν αντίκρισα τα 121 πτώματα στο Γραμματικό και είδα τους πυροσβέστες να προσπαθούν να σβήσουν τις φωτιές, κάποιοι με πικροδάφνες στα χέρια».

Πετώντας χωρίς πιστόλια

Οι βετεράνοι του πολέμου Ακριβός Τσολάκης και Στυλιανός Δράκος βρέθηκαν τελευταία φορά στη Νότια Κορέα το 2010. Κάθε τόσο, εκεί, τιμούν ως ήρωες τους παλαιμάχους του '50. Κατά καιρούς, με αφορμή κάποια επέτειο ή συνάντηση, οι έλληνες βετεράνοι της Κορέας παρατηρούν με πικρία ότι στη δική τους χώρα έχει ξεχαστεί από πολλούς η ιστορία τους.

Το 2005, με αφορμή τη συμπλήρωση 50 ετών από τη λήξη του πολέμου, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Βετεράνων Αεροπορίας εξέδωσε λεύκωμα για τη δράση του 13ου Σμήνους Μεταφορών στην Κορέα. Κάθε αεροσκάφος Ντακότα μετέφερε 30-40 τραυματίες μακριά από τον κλοιό των Κινέζων (οι οποίοι συμμετείχαν στον πόλεμο ως σύμμαχοι της Β. Κορέας).

Οι πιλότοι αναγκάζονταν να τα προσγειώνουν σε μικρούς και πρόχειρα κατασκευασμένους διαδρόμους. Σε κάθε αποστολή ρίσκαραν τον θάνατο. «Συνειδητοποίησα τον βαθμό επικινδυνότητας της αποστολής όταν ένας αμερικανός ταξίαρχος ρώτησε ποιος από τους χειριστές ήταν παντρεμένος. ''Εγώ'', του είπα. Τότε με διέταξε να συντάξω αμέσως μια πρόχειρη διαθήκη για τη γυναίκα μου, σε περίπτωση που δεν επέστρεφα», είχε πει το 2002 στο περιοδικό «Αεροπορική Ιστορία» ο υποσμηναγός Χαρίλαος Παρασχάκης.

«Εκείνο το θέαμα των τραυματιών, οίτινες ήρχοντο κατ' ευθείαν από το μέτωπον, απέχον εκ του αεροδρομίου περίπου τρία μίλια, ήτο άνευ προηγουμένου τραγικόν», έγραψε στο ημερολόγιό του ο υποσμηναγός Ευθύμιος Τζαμτζής. Το απόσπασμα, το οποίο παραχωρήθηκε από την οικογένειά του στον Σύνδεσμο Βετεράνων, είναι ενδεικτικό των τότε συνθηκών: «Ολλανδοί, Αμερικανοί, Νοτιοκορεάτες προσεκομίζοντο βαρέως τραυματισμένοι, άλλοι με κομμένα χέρια και άλλοι με κομμένα πόδια, χωρίς μάτια, άλλοι νεκροί, άλλοι ετοιμοθάνατοι. (...) Πολλοί από αυτούς πέθαιναν στον αέρα λόγω αιμορραγίας».

Ο Ακριβός Τσολάκης έζησε παρόμοιες σκηνές. Θα προτιμούσε να πετάει στην Κορέα τα μαχητικά τζετ F-86 παρά τα μεταφορικά Ντακότα. «Θα ήταν πιο επικίνδυνο, αλλά πιο ενδιαφέρον», λέει. Ωστόσο ακόμη θυμάται τα λόγια ενός αμερικανού εκπαιδευτή του: «Γενναιότερος είναι αυτός που πετάει χωρίς πιστόλια».

Το ελληνικό εκστρατευτικό Σώμα στην Κορέα σε αριθμούς:

851 άνδρες η αρχική δύναμη του ενισχυμένου τάγματος πεζικού
186 νεκροί
2.787 αεροπορικές αποστολές
17.532 ώρες πτήσεις
9.256 οι τραυματίες που μετέφεραν τα αεροπλάνα
1955 η χρονιά επιστροφής του τελευταίου έλληνα στρατιώτη, δύο χρόνια μετά την ανακωχή

pronews.gr

Ανακαλύπτω

Ιωάννης Καποδίστριας: Ο Έλληνας που αγάπησε όσο ελάχιστοι τον τόπο του και ανταμείφθηκε με σφαίρες

Όταν σήμερα ομιλούμε για το διπλωματικό έργο του Ιωάννη Καποδίστρια δεν θα πρέπει να αναφερόμαστε σε αυτό ωσάν να ήταν ένα ιστορικό απολίθωμα, αναχρονιστικό και ξεθωριασμένο, αλλά ως μια ζώσα πνευματική και ιστορική πηγή, ανεξάντλητη στον χρόνο, από την οποία ασυγκράτητα αναβλύζουν όλα εκείνα τα ευγενή ιδανικά του τόπου μας και δίνουν πνοή ζωής στην ύπαρξή μας.

Αν θα πρέπει ιστορικά να απαντηθεί το πώς ο Καποδίστριας κατάφερε να επιτύχει τελικά τον σκοπό του σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο δημιουργώντας τις προϋποθέσεις να αναγνωριστεί η Ελλάδα διεθνώς ως ανεξάρτητο κράτος, παρά τις μηχανορραφίες και τις ραδιουργίες που υφάνθηκαν εις βάρος του, ιδίως από το λεπτό νήμα της αυστριακής διπλωματίας, αυτή θα ερχόταν σίγουρα από την επιστολή που έγραψε ο καγκελάριος της Αυστρίας πρίγκιπας Κλήμης φον Μέττερνιχ στη Δωροθέα Lieven:

«Τότε μονάχα θα μπορέσω να κοιμηθώ ήσυχα, όταν ο Καποδίστριας θα έχει θανατωθεί! Ενόσω ζει, θα είναι πάντοτε επικίνδυνος. Όμως, για να ειπώ την αλήθεια, αυτός είναι ένας έντιμος και πολύ χρήσιμος άνθρωπος, ενώ εγώ; Ο μόνος αντίπαλος που δύσκολα ηττάται είναι ο απόλυτα έντιμος άνθρωπος, και τέτοιος είναι ο Καποδίστριας».

Η ιστορική αυτή διαμάχη μεταξύ των δύο αυτών ανδρών ήταν διαμάχη μεταξύ δύο κόσμων. Ο Μέττερνιχ υπήρξε ένας πολιτικός πάντοτε πιστός στις αρχές της Ιεράς Συμμαχίας και της διατήρησης της νομιμότητας στην Ευρώπη.

Ένας ακραιφνής οπαδός της πολιτικής της καταπιέσεως και της επιβολής της βίας έναντι σε κάθε απελευθερωτικό κίνημα. Από την άλλη μεριά, η προσέγγιση του Καποδίστρια στο θέμα της επεμβάσεως των μεγάλων δυνάμεων στα επαναστατικά κινήματα των μικρότερων και ασθενέστερων λαών της Ευρώπης υπήρξε ριζικά αντίθετη, όχι μόνο ως προς τους τρόπους, αλλά κυρίως ως προς τα μέσα καταστολής τους.

Ο Καποδίστριας χωρίς να επικροτεί τις επαναστάσεις, εν τούτοις τασσόταν υπέρ της αρχής της μη ένοπλης επεμβάσεως και θεωρούσε πως αυτές οι επαναστάσεις έπρεπε να αντιμετωπιστούν με σταδιακές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα λαμβάνουν υπόψιν κυρίως την παραχώρηση Συντάγματος και Συνταγματικών ελευθεριών, τη λαϊκή κυριαρχία και την πολιτική και εθνική ανεξαρτησία των λαών.

Ένα τέτοιο ιστορικό παράδειγμα αποτελεί το ζήτημα της Νεάπολης, όπου εκεί ο Καποδίστριας πρότεινε ως λύση την αλλαγή κυβερνητικού συστήματος εν αντιθέσει προς τον Μέττερνιχ ο οποίος έβλεπε ως μοναδική λύση την ένοπλη επέμβαση.

Αλλά δεν είναι και το μόνο. Στο συνέδριο του Aachen, το 1818, ο Καποδίστριας αγωνίστηκε με παρρησία και σθεναρότητα για τις αξίες και τις ελευθερίες των μικρότερων κρατών, όπως η Ισπανία και η Ιταλία, ασχέτως αν οι προσπάθειές του δεν τελεσφόρησαν επειδή δεν ταυτίζονταν με τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής.

Οφείλει να μην παροραθεί το γεγονός ότι ο Καποδίστριας σε εκείνο το συνέδριο, παρά τις σθεναρές αντιρρήσεις του Μέττερνιχ, κατάφερε να πείσει τους αντιπροσώπους των μεγάλων Δυνάμεων να αποσύρουν τα στρατεύματα κατοχής από την ηττημένη Γαλλία και ταυτοχρόνως να περιορίσει τις οικονομικές απαιτήσεις των νικητών διασώζοντας τη Γαλλία από την οικονομική κατάρρευση.

Ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προσέφερε στον Καποδίστρια ένα πολύ σημαντικό χρηματικό ποσό. Ο Καποδίστριας όμως αρνήθηκε κατηγορηματικά. Και όταν εκείνοι επέμειναν, τότε ο Καποδίστριας τους ζήτησε να προσφέρουν από ένα αντίτυπο όσων βιβλίων υπήρχαν διπλά στη βιβλιοθήκη των Παρισίων για τις βιβλιοθήκες που σκόπευε να ιδρύσει στην Ελλάδα.

«Το περιττόν σας είπε, θα γίνει κεφάλαιον της βιβλιοθήκης την οποίαν επιθυμώ να συστήσω εις την πατρίδα μου και άλλο ουδέν υπάρχει εις εμέ χαριέστερον.»

Την ίδια προσπάθεια κατέβαλε και στα συνέδρια του Troppau και του Laibach το 1820 και 1821 τα οποία συνήλθαν προκειμένου να αντιμετωπιστούν από τις Μεγάλες Δυνάμεις τα λεπτής και ίσως εύθραυστης ισορροπίας ζητήματα για τις Ευρωπαϊκές Δυνάμεις που προέκυψαν μετά την έκρηξη των επαναστάσεων αρχικώς στην Ισπανία και στην Νεάπολη και κατόπιν στο Πεδεμόντιο, καθώς και στο συνέδριο της Βιέννης όπου ο Καποδίστριας αγωνίστηκε για την βελτίωση των συνθηκών ζωής των μαύρων, την κατάργηση του δουλεμπορίου και της δουλείας στις ακτές της Αφρικής.
Οι σύνεδροι ταυτίστηκαν πλήρως με τις ανθρωπιστικές ιδέες του Καποδίστρια και υιοθέτησαν τις προτάσεις του διακηρύσσοντας ότι το εμπόριο των νέγρων αντιτασσόταν στους νόμους της ανθρωπότητας και του δημόσιου ήθους.

Ο Ιωάννης Καποδίστριας ήταν ο διπλωμάτης που με το πάθος του για την ελευθερία, το απροσκύνητο ήθος και την ευρεία μόρφωση άλλαξε άπαξ διά παντός τον ρου της Ευρωπαϊκής Ιστορίας υπέρ της Ελλάδος, η απελευθέρωση της οποίας σήμανε την αρχή της αφύπνισης και των υπόλοιπων αδύναμων και κατατρεγμένων λαών της Ευρώπης που ζούσαν εγκλωβισμένοι στον ιστό της διατήρησης της ισορροπίας ισχύος της Ιεράς Συμμαχίας.

Ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας αφιέρωσε την ζωή του στην Ελλάδα με περισσή αυταπάρνηση, εντιμότητα και προσηνή απλότητα και εκείνη με προθυμία του την πήρε. Και μαζί του πήρε μακριά από τούτο τον τόπο και τον ελεύθερο άνθρωπο, δηλαδή τον κριτικά σκεπτόμενο.

Όχι τον εκ πεποιθήσεως αντιδραστικό αλλά τον εξ ανάγκης φιλαλήθη. Και τέτοιοι άνθρωποι από την εποχή του Σωκράτη διώκονται απηνώς ή χαρακτηρίζονται ως «τύραννοι» όπως αποκαλούσε η αντιπολίτευση της εποχής τον Καποδίστρια.

Ο δε ποιητής Αλέξανδρος Σούτσος έγραφε λίγο πριν τη δολοφονία του:

«Τρέμε τύραννε.
Η ώρα του θανάτου σου σημαίνει
Η οργή του Έθνους όλου, η οργή μου σε προσμένει.
Στον ναόν που θα μολύνεις τρέχω να παραμονεύσω,
Τρέχω τρέχω στου Υψίστου τον βωμόν να σε φονεύσω.
Έρχεται… Τον προμηνύουν σάλπιγγες και μουσική.
Έρχεται… Τον προπομπεύει μισθοφόρος φυλακή.
Μιμητής του Αρμοδίου και Αριστογείτων νέος,
Σκέπασε, Μαυρομιχάλη, το σπαθί σου με μυσρίνη
Τον προδότη της πατρίδος κτύπα… Κτύπα και γενναίως
Πέθανε καθώς εκείνοι».

Φέτος, συμβολικά στις 11 Φεβρουαρίου, ημερομηνία γεννήσεως του πρώτου κυβερνήτη της χώρας, εορτάστηκαν στην παλαιά Βουλή των Ελλήνων τα 240 χρόνια από τη γέννηση του Ιωάννη Καποδίστρια. Του δικού μας Γιάννη Αγιάννη. Του ανθρώπου που αγάπησε, καλλώπισε και ευεργέτησε τον τόπο του όσο ελάχιστοι και για την αγάπη του αυτή, ανταμείφθηκε από τους συντοπίτες του με σφαίρες.

Σφαίρες οι οποίες τελικά βρήκαν ευθεία στην καρδιά τον ίδιο μας τον εαυτό. 

Έκτοτε, ψάχνουμε σαν στοιχειά, απελπισμένα να τον βρούμε, αλλ’ ανάσασιν καμιά και όπου κι αν τον ψάξαμε είπαν όλοι με ένα στόμα πως θα μας βοηθούσαν, αλλά μας γέλασαν οικτρά.

dinfo.gr

Ανακαλύπτω

Οι παγανιστικές τελετουργίες των αρχαίων θρησκειών ενσωματώθηκαν σταδιακά στο καρναβάλι της σύγχρονης εποχής

Καρναβάλι: Η γιορτή των τρελών

Η αρχή του Χριστιανικού Μεσαίωνα βρήκε την Ευρώπη κατακλυσμένη από μια σωρεία μύθων, θρύλων, λατρειών και θρησκειών που ξεχύνονταν σε όλη την ήπειρο μαζί με τις νικηφόρες Ρωμαϊκές λεγεώνες. 

Ο Όσιρης και η Ίσιδα, ο Διόνυσος, ο Κρόνος, ο Άττης και η Κυβέλη, η Δήμητρα, ο Λύκος και ο Φαύνος, αναμείχθηκαν με τις θρησκευτικές παραδόσεις των Κελτών, των Σαξόνων, των Τευτονικών, Γερμανικών και Σκανδιναβικών λαών. 

Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία στο τέλος άρχισε να εξάγει και να επιβάλει τον χριστιανισμό. Η Αγία Ρωμαϊκή Εκκλησία διέδιδε το λειτουργικό της επίχρισμα πάνω στις πανάρχαιες παγανιστικές παραδόσεις, αλλά κι αυτή η ίδια η λειτουργία είχε σε μεγάλο βαθμό ασπαστεί στοιχεία από τη μυθολογική κληρονομιά των μεσογειακών φυλών. Αρχαία Πνεύματα, Θεοί, Λατρείες, Ιερά Άλση και Ναοί ανακαλύφτηκαν και πάλι με καινούρια ονόματα και νέες χριστιανικές δοξαξίες.

Ενώ οι Πάπες εξαπέλυαν τον πόλεμο ενάντια στην «ειδωλολατρία», το πνεύμα του καρναβαλιού εισέδυε μέσα στην ίδια την Εκκλησία. Ακολουθώντας την αρχαία παράδοση η Γιορτή των Τρελών ήταν μια σάτιρα της πομπώδους χριστιανικής λειτουργίας, αποκαλύπτοντας την υποκρισία της παπικής εκστρατείας ενάντια στις αρχαίες τελετές. Η Γιορτή των Τρελών, ήταν μια παράξενη χριστιανική γιορτή που διαρκούσε 12 μέρες. Ο κατώτερος κλήρος, οι διάκονοι και οι καλόγεροι συγκεντρώνονταν σε ένα ειδικό συμβούλιο για να εκλέξουν τον «Πάπα» τους. Αυτός ο Πάπας των Τρελών, όπως ονομαζόταν, ντυνόταν με τα άμφια του ποντίφικα και σαν το βασιλιά των αρχαίων Σατουρναλίων εξουσίαζε σε έναν παράλογο κόσμο.

Τη μέρα, που παλιά ήταν αφιερωμένη στο Θεό Ιανό και που για τους Ο εκμαυλισμός έφτανε στο αποκορύφωμα του την τελευταία μέρα, στη γιορτή του γαϊδάρου. Ένας γάιδαρος καλυπτόταν με χρυσό πέπλο και οδηγούνταν στο Χριστιανικό Ιερό. Μια λειτουργία ψαλλόταν προς τιμή του ζώου, ενώ η χορωδία εκφωνούσε τα αλληλούια και αμήν. Ο γάιδαρος ήταν για τον Ιησού ό,τι η αρκούδα και ο ταύρος για τον Διόνυσο και τον Όσιρη, δηλ. μια συμβολική εικόνα του Θεού. Μια κοπέλα κρατώντας ένα μωρό στη αγκαλιά ανέβαινε στο ζώο αναπαριστάνοντας έτσι τη φυγή της Μαρίας στην Αίγυπτο. Τότε άρχιζε μια παρωδία λειτουργίας που διαρκούσε πολύ ώρα και τελείωνε με χορό ευχαριστίας και με γκαρίσματα γαϊδουρινά!

Μετά απ’ αυτή την βέβηλη, ανίερη και οργιαστική λειτουργία, οι κληρικοί κρατώντας φανάρια, ανταλλάσοντας άσεμνα αστεία και προσβολές με τους λαϊκούς διέσχιζαν τους συνωστισμένους δρόμους πάνω σ’ ένα καράβι με ρόδες. Η παράξενη αυτή πομπή της «Αυλής των Θαυμάτων» σταματούσε μπροστά στα σπίτια των πλουσίων ζητώντας χρήματα και επέστρεφε τελικά στην εκκλησία, όπου το γλέντι συνεχιζόταν με χορούς και θεατρικές φάρσες. Περιγράφει πολύ γλαφυρά “την γιορτή των τρελών” στην “Παναγία των Παρισίων” ο Βίκτωρ Ουγκώ.

Η «Παναγία των Παρισίων» διαδραματίζεται σε ένα σκοτεινό μεσαιωνικό Παρίσι, στο οποίο κυριαρχεί η καθολική εκκλησία, ως αποκρυστάλλωμα της αυστηρότατα δομημένης φεουδαρχικής χριστιανικής κοινωνίας και των καταπιέσεων που συνεπάγονται οι δομές και το δόγμα της. Ο ίδιος ο ναός με το γοτθικό ρυθμό του, τον όγκο του, τις μυστηριακές και αποτρόπαιες μορφές που τον κοσμούν, αποτελεί μια υλική, απτή έκφανση αυτής της επίφοβης, καταπιεστικής εποχής. Οι ηθικές αξίες σε αυτόν τον κόσμο του λυκόφωτος αντιπροσωπεύονται από πρόσωπα περιθωριακά, έξω από τα όρια της δομημένης κοινωνίας: την τσιγγάνα Εσμεράλδα χορεύτρια των δρόμων και τρόφιμη της «Αυλής των Θαυμάτων» του χώρου όπου ζούσαν όλοι οι ήρωες του μεσαιωνικού παρισινού υποκόσμου και τον τερατόμορφο κωδωνοκρούστη Κουασιμόδο.

«O ταλαίπωρος ποιητής έριξε μια ματιά ολόγυρα. Πραγματικά, βρισκόταν στην τρομερή Αυλή των Θαυμάτων, όπου ποτέ τίμιος άνθρωπος δεν είχε μπει τέτοιαν ώρα. Επρόκειτο για έναν κύκλο μαγικό, όπου οι αξιωματούχοι του Σατελέ κι οι αστυνόμοι του Δικαστηρίου που το διακινδύνευαν να εισχωρήσουν, γίνονταν κομματάκια. Η πόλη των κλεφτών, μια αποτροπιαστική κρεατοελιά στο πρόσωπο του Παρισιού, ένας βόθρος απ’ όπου ξέφευγε κάθε πρωί και όπου ξαναγύριζε να κατασταλάξει τη νύχτα αυτό το βρομερό ρυάκι αισχρότητας, ζητιανιάς και αλητείας που πάντα ξεχειλίζει στους δρόμους των πρωτευουσών, μια τερατώδης κυψέλη όπου ξαναμαζεύονταν το βράδυ, μαζί με τη λεία τους, όλοι οι κηφήνες της κοινωνίας, ένα άσυλο του ψεύδους, όπου ο γύφτος, ο διωγμένος από την εκκλησία καλόγερος, ο παραστρατημένος φοιτητής, τα καθάρματα όλων των εθνών -Ισπανοί, Ιταλοί, Γερμανοί- κι όλων των θρησκειών – Εβραίοι, χριστιανοί, μωαμεθανοί, ειδωλολάτρες- που ζητιάνευαν την ημέρα γεμάτοι ψεύτικες πληγές, μεταμορφώνονταν τη νύχτα σε ληστές. Με δυο κουβέντες, ένα απέραντο βεστιάριο όπου ντύνονταν και ξεντύνονταν εκείνη την εποχή όλοι οι ηθοποιοί αυτής της αιώνιας κωμωδίας που παίζουν στα λιθόστρωτα του Παρισιού, η κλεψιά, η πορνεία και το έγκλημα.»

Η περίοδος του καρναβαλιού είναι η εποχή των μαγισσών

Είναι οι μέρες όπου ενεδρεύουν τα υπερφυσικά πλάσματα, τα φαντάσματα, τα πνεύματα του δάσους, οι διάβολοι και οι μάγισσες. Στην Ιταλία ένα απ’ αυτά τα πλάσματα ήταν η Μπεφάνα, μια παραφθορά της λέξης Θεοφάνια. Τα Εκκλησιαστικά Συμβούλια καταδίκασαν αυτή την εικόνα της «Γριάς-Μάγισσας» και προσπάθησαν να την ενσωματώσουν στο ημερολόγιο σαν Αγία Αγκάθα. Κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού ομοιώματά της κρέμονταν στα παράθυρα και μικρά ειδώλια με τη μορφή της μάγισσας ρίχνονταν στους δρόμους. Σύμφωνα με τον εκχριστιανισμένο θρύλο, η Μπεφάνα είχε δυο παιδιά το Καρναβάλι και τη Σαρακοστή.

Στα καρναβάλια της Γερμανίας και της Αυστρίας οι άσχημες μάγισσες Πέρστα και Χόλντα έμπαιναν επικεφαλής μιας πομπής φαντασμάτων και δαιμόνων. Όσοι αντιπροσώπευαν την άνοιξη ήταν όμορφα ντυμένοι και φορούσαν χαρούμενες μάσκες, ενώ εκείνοι που αντιπροσώπευαν το χειμώνα και τα κακά πνεύματα ήταν τρομακτικοί στην όψη. Στις βαυαρικές Άλπεις οι «μάγισσες» πηδούσαν τη νύχτα πάνω από τις φωτιές. Οι Ιταλοί και οι Γερμανοί συνήθιζαν να καίνε αχυρένιες μάγισσες στις φωτιές του καρναβαλιού.

Σε διάφορα μέρη της Ευρώπης γίνονταν πομπές συνοδευόμενες με ήχους βούκινων, κουδουνιών και κυμβάλων για να εκδιώξουν τα πνεύματα και τις μάγισσες, όπως ακριβώς οι αρχαίοι Αθηναίοι έδιωχναν τις «Κάρες» στο τέλος της γιορτής των Ανθεστηρίων που γινόταν στις αρχές του Μάρτη. Σε μερικές πομπές καρναβαλιού στη Βόρεια Ευρώπη βασιλιάς των φαντασμάτων ήταν ο Χαριλο-Κίνγκ ή Αρλεκίνος. Ήταν αρχηγός μιας διαβολικής στρατιάς πεθαμένων ψυχών που τρόμαζαν και διασκέδαζαν τα πλήθη του καρναβαλιού.

Η φήμη του Αρλεκίνου ξαπλώθηκε σιγά-σιγά σε όλη την Ευρώπη, καθιστώντας τον έτσι παγκόσμια φιγούρα του καρναβαλιού. Εξάλλου ο διαβολικός Αρλεκίνος ενέπνευσε την ιταλική Κομέντια ντελ Άρτε. Αυτός ήταν που γέννησε μια σειρά από φυσιογνωμίες του καρναβαλιού, όπως τον γαλλικό Πιερότο και την Πουλσινέλ, τη ρωσική Πετρούσκα που ενέπνευσε τον Ιγκόρ Στραβίνσκυ και τον ισπανικό δον Κριστομπάλ.
Σύμφωνα με έναν αρχαίο θρύλο ο Τρελός γεννιέται την ίδια στιγμή με το Βασιλιά και έχει το ίδιο ωροσκόπιο μ’ αυτόν, γι’ αυτό και είναι ίσος του! Ο μαγικός αριθμός του Τρελού είναι το 11 και συμβολίζει ακριβώς την ισότητα αυτή. Στις μεσαιωνικός αυλές είχε το μοναδικό προνόμιο να λέει στο βασιλιά αλήθειες που δεν τολμούσε να ξεστομίσει κανένας άλλος θνητός και ήταν ο μόνος που επιτρεπόταν να μπει στα γυναικεία δωμάτια. Ηταν το μοναδικό ον στην Βασιλική αυλή που είχε το ελεύθερο να πλησιάζει τον Βασιλιά κρατώντας μάλιστα τα όπλα του, με την κάλυψη που του πρόσφερε ο ρόλος του σαν τρελός, παράλογος, πλανόδιος καλλιτέχνης. Μερικές φορές μιλούσε ποιητικά, άλλοτε ωμά, γελοιοποιώντας την αυλή του βασιλιά, αποκαλύπτοντας τις ίντριγκες, εκθέτοντας τις αδυναμίες των αυλικών, την απληστία τους και την υποκρισία τους. Πολλά καρναβάλια στην κοιλάδα του Ρήνου αρχίζουν κάθε χρόνο το 11ο λεπτό της 11ης ώρας της 11ης μέρας του εντέκατου μήνα, δηλαδή τη Μαγική Στιγμή του Τρελού.

Το καρναβάλι της Ρώμης

Ο Γκαίτε στα «Ταξίδια στην Ιταλία» περιγράφει το καρναβάλι-μαμούθ στη Ρώμη του 18ου αιώνα. Η ανθρώπινη φαντασία και η δίψα για ελευθερία είχαν βρει ελεύθερο πεδίο δράσης. Εκατοντάδες θεατρικές παραστάσεις δίνονταν σε παλκοσένικα στις πλατείες της πόλης. Ελέγχοντας τη βία και την ακολασία, ο τόνος του καρναβαλιού είχε μετατοπιστεί και είχε βρει καλλιτεχνική έκφραση. Τα θεατρικά έργα και οι ποιητικοί θρύλοι είχαν αντικαταστήσει τις φτηνές φάρσες.

Πολυάριθμες παρελάσεις με αλληγορικά άρματα διέσχιζαν τους δρόμους της Ρώμης και μετείχαν σ’ αυτές άτομα κάθε ηλικίας και φύλου. Οι βίαιες συγκρούσεις, οι προκλητικές αμφιέσεις και η ανηθικότητα που κάποτε χαρακτήριζαν το καρναβάλι δεν υπήρχαν πια. Το Κολοσσαίο πλημμυριζόταν από πλούσια θεάματα με δεκάδες χιλιάδες μουσικούς, χορευτές και τραγουδιστές. Το καρναβάλι στη Βενετία, που είχε τόσο γοητεύσει το λόρδο Βύρωνα με την εξωτική του λαμπρότητα και τον άπειρο πλούτο του, είχε φτάσει σε μνημειώδη έκφραση του καλλιτεχνικού πνεύματος. Ήταν ένα διαρκές πανηγύρι, αφού γιορταζόταν έξι μήνες το χρόνο!

Ο χορός των στοιχείων & της μαγείας

Το καρναβάλι είναι ευνοϊκή περίοδος για μαγεία.

Οι Αλχημιστές του Μεσαίωνα περίμεναν πάντα την κατάλληλη στιγμή –όπου οι θέσεις των άστρων συμπίπτουν με ορισμένους σεληνιακούς και ηλιακούς κύκλους– για να πετύχουν τη μεταστοιχείωση των αγενών μετάλλων. Το καρναβάλι είναι ακριβώς αυτή η κατάλληλη στιγμή και η μαγεία του, όταν εκτελείται από τον τρελό, το μάγο ή τον ιερέα, μεταμορφώνει τα κοινωνικά και φυσικά στοιχεία. Ο καπνός από τις εξαγνιστικές φωτιές του καρναβαλιού αποκαλύπτει οιωνούς για ολόκληρο το χρόνο. Τα κόκαλα από τα σφαχτά και τα φτερά από κοκόρια ανακατεύονταν με στάχτες κι έπειτα ρίχνονταν στα χωράφια για να προστατεύουν τις σοδειές. Οι τελετές του καρναβαλιού περιλαμβάνουν μαγικά όργανα, ειδικές χειρονομίες και κραυγές που έχουν ιδιαίτερη δύναμη. Στο Βέλγιο και σε ορισμένα μέρη των Άλπεων χρησιμοποιούνταν σκούπες που «σάρωναν» τον παλιό χρόνο. Στα γαλλικά και γερμανικά καρναβάλια φουσκωμένοι ασκοί από κύστεις γουρουνιών προσδένονταν στα άκρα των ραβδιών με τα οποία άντρες και γυναίκες χτυπιόνταν μεταξύ τους. Πίστευαν πως οι ασκοί περιείχαν πεθαμένες ψυχές.

Η δάφνη, που ήταν απαγορευμένη από τα παπικά συμβούλια του μεσαίωνα, το θυμάρι και το δεντρολίβανο συνδέονταν επίσης με το καρναβάλι. Κλαδιά από τα φυτά αυτά κρεμούσαν στα παράθυρα για να διώχνουν τα κακά πνεύματα. Επίσης γινόταν και η «μάχη των λουλουδιών», όπου νεαρά κορίτσια καβάλα σε διακοσμημένα άρματα έριχναν κίτρινες μιμόζες στα πλήθη, ένα έθιμο που επιβιώνει και στα σημερινά καρναβάλια.

Παράδοξες διασυνδέσεις σε παράξενες αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε αρχαίες φυλές, που χάνονται σε πάμπολλες διασταυρώσεις μέσα στην ιστορία, χωροχρονικά τούνελ και σκουληκότρυπες που μέχρι σήμερα λειτουργούν ως περάσματα για οντότητες όπως οι Μεγάλοι Παλαιοί και οι Πρεσβύτεροι Θεοί της Μυθολογίας Κθούλου. Υβριδικά γένη που μεθοδεύτηκαν σε ανίερες τελετές των οποίων τους οποίους συναντάμε στην εποχή μας σε εορτασμούς σαν αυτούς της Απόκριας, της  Βαλπουργίας Νύχτας και της Πρωτομαγιάς. Κάποιοι αδαείς γιορτάζουν την αναγέννηση της Φύσης και κάποιοι γνώστες την αναγέννηση του Είδους τους!!!

Πηγή: TerraPapers

Ανακαλύπτω

Ο ελληνισμός στη μέγγενη της ιστορίας

Είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός ο τρόπος που οι άνθρωποι απωθούμε την πρόσληψη της δύσκολης πραγματικότητας. Αντιμετωπίζουμε ό,τι μας συμβαίνει αδρανώς με την μεθοδολογία της σκέψης που έχουμε συνηθίσαμε, ακόμη κι αν αυτή έχει συντελέσει στην επιδείνωση της κατάστασής μας.

Στο άτομο η καθήλωση στην άρνηση καταλήγει σε νευρώσεις ή/και κατάθλιψη, ενώ σε συλλογικό επίπεδο οδηγεί σε ιδεοληπτικές εμμονές, που εκδηλώνονται σε ανάλογου χαρακτήρα πολιτικές συμπεριφορές ή/και σε παραίτηση από την συμμετοχή στα κοινά. Το αποτέλεσμα είναι, σε κάθε περίπτωση, καταστροφικό.

Η περιγραφή αυτή αποτυπώνει την εικόνα της ελληνικής κοινωνίας των τελευταίων χρόνων. Η οικονομική κρίση αποκάλυψε το δραματικό εύρος των δομικών παθογενειών των κρατικών λειτουργιών, τους αποσαθρωμένους κοινωνικούς αρμούς, το χαμηλό επίπεδο των ντόπιων ελίτ και τις οδυνηρές εξωτερικές εξαρτήσεις. Στοιχεία που μακροχρόνια δρούσαν υπονομευτικά στο εθνικό σώμα αλλά πριν την άρση του παραπετάσματος των ομαδικών ψευδαισθήσεων δεν γίνονταν αντιληπτά ή αποδεκτά από την συλλογική συνείδηση.

Παράλληλα, όμως, η σαρωτική δίνη των αρνητικών εξελίξεων ανέδειξε αυτούσια τη γεω-πολιτισμική θέση του ελληνισμού, σε όλο το ιστορικό της βάθος, το εύθραυστο παρόν της  και την ερεβώδη προοπτική της. Διέλυσε τα σύννεφα της ουτοπίας που κάλυπταν τον ορίζοντα του κόσμου μας και διαπιστώσαμε ότι δεν μετακινηθήκαμε ποτέ από εκεί που ήμασταν εδώ και χίλια χρόνια, παρ’ ότι πολλές φορές το ποθήσαμε ή το λησμονήσαμε: στην οριογραμμή που χαράχθηκε ήδη κατά τους τελευταίους εναγώνιους αιώνες του Βυζαντίου.

Εκεί που ο ελληνισμός, ως διακριτή πολιτισμική οντότητα, κονταροχτυπιέται για την επιβίωσή του, καθώς πιέζεται μέχρις εξαφανίσεως, ταυτοχρόνως με Ανατολή και Δύση. Τούρκοι και Φράγκοι, Ισλάμ και Καθολικισμός, διεκδίκησαν τον χώρο της ελληνικής Ορθοδοξίας, διαμοιράζοντας τα εδάφη και επιχειρώντας την βίαιη αλλαγή της ταυτότητάς των κατοίκων του. Ο Έλληνας άνθρωπος κατόρθωσε, με οδυνηρές φυσικές και πνευματικές απώλειες, να επιζήσει της φοβερής μέγγενης, λόγω των ισχυρών καταβολών του, οι οποίες συμπυκνώνονταν στη θρησκευτική του πίστη και στις σωτήριες λειτουργίες του κοινοτισμού.

Παρά την αποικιοκρατική σχέση με τη Δύση, κυρίως με τη Μεγάλη Βρετανία, ο ελληνισμός, με νικηφόρα αφετηρία το 1821, διεξήγαγε μια «διαρκή επανάσταση» ενός αιώνα, την «Μεγάλη Ιδέα», που αποτελούσε και την μοναδική οδό-διέξοδο από τις γεωπολιτικές συμπληγάδες. Η αποτυχία της ολοκλήρωσής της, που συνεπαγόταν τον περιορισμό του ελλαδικού κράτους στην βαλκανική χερσόνησο, προκάλεσε εσωτερίκευση των συγκρούσεων και διάσταση προσανατολισμών.

Το πεδίο της αντιπαράθεσης περιορίστηκε, κατ’ ουσίαν, στην επιλογή πόλου εξάρτησης και με στόχο την επικράτηση επί του εσωτερικού αντιπάλου και όχι τον απεγκλωβισμό του ελληνισμού από την ιστορική λαβίδα. Οι κοινωνικο-ιδεολογικές συγκρούσεις διεξάγονταν δηλαδή σε ένα καθορισμένο πλαίσιο: την τριπλή, πια, πίεση από δύση, ανατολή και βορρά –ο τελευταίος θα έχει αναχθεί σε απειλή πολύ πριν τη δημιουργία της ΕΣΣΔ με την ανάδυση του πανσλαβισμού μετά την λήξη του Κριμαϊκού πολέμου. Ως εκ τούτου, ακόμη και η ηρωική στάση των Ελλήνων κατά τον β΄ παγκόσμιο πόλεμο κατέληξε σε εσωτερική τραγωδία.

Η ύστερη αναλαμπή του ελληνισμού σημειώθηκε στην Κύπρο, στον αντιαποικιακό πόλεμο για την «Ένωση», η θετική έκβαση του οποίου θα μπορούσε να τον αναδείξει σε ηγεμονική θέση στην ανατολική Μεσόγειο. Αυτή η προοπτική, ωστόσο, στάθηκε και η κύρια αιτία που δεν επετράπη να ολοκληρωθεί επιτυχώς το εγχείρημα. Στην πραγματικότητα, κανείς, ούτε εχθρός ούτε «σύμμαχος», δεν θα ήταν ικανοποιημένος από μια τέτοια εξέλιξη.

Το κυπριακό σήμανε και τη λήξη της μικρής ανάπαυλας στην αντιπαράθεση με την Τουρκία. Η Ελλάδα προσκολλήθηκε στενότερα στο δυτικό στρατόπεδο, όχι πια εξαιτίας τής από βορρά απειλής ή της προσδοκίας για τον εκδημοκρατισμό των θεσμών της και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των πολιτών της, αλλά πρωτίστως λόγω του προερχομένου εξ ανατολών θανάσιμου κινδύνου– μια εξίσωση που σαφώς βόλευε τον ευρωατλαντισμό, καθώς η χώρα παρέμενε πάντα ο αβέβαιος κρίκος του δυτικού στρατοπέδου για λόγους βαθύτατα πολιτισμικούς.

Η διαδικασία ενσωμάτωσης της Ελλάδας στις δυτικές δομές κατά τρόπο εντελώς παρασιτικό, με τη χώρα να θεωρείται ως «ιδιάζουσα περίπτωση», παρά τις όποιες θετικές επιπτώσεις είχε ως συνέπεια και τη μετέπειτα γιγάντωση κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών «τερατογενέσεων».

Εν τω μεταξύ, η απόπειρα του Αντρέα Παπανδρέου να επικεντρωθεί στον ανατολικό κίνδυνο, παραμένοντας στο πλαίσιο του δυτικού κόσμου αλλά ερχόμενος σε συνεννόηση και με τον σλαβικό παράγοντα αποτέλεσε μια κίνηση ανατρεπτική, αλλά θνησιγενής.

Πρώτον, διότι τα ανατολικά καθεστώτα ήταν ήδη υπό κατάρρευση, ενώ οι διάδοχες καταστάσεις ακολούθησαν άλλους προσανατολισμούς – σε όλα τα μετα-σοσιαλιστικά κράτη των Βαλκανίων θα επικρατήσουν ακραίες εθνικιστικές και αναθεωρητικές τάσεις και απέναντι στην Ελλάδα υπάρχουν ευρέως εμπεδωμένα εχθρικά αισθήματα. Δεύτερος και κυριότερος παράγοντας που καταδίκαζε την προσπάθεια αναχαίτισης της τουρκικής απειλής ήταν το ότι η διακυβέρνηση της δεκαετίας του 1980 υπονόμευσε την παραγωγική βάση της οικονομίας και τα ηθικά ερείσματα της κοινωνίας και εν τέλει μεγιστοποίησε την εξάρτηση της χώρας.

Και ως γνωστόν, η αίσθηση της προϊούσας αδυναμίας οδηγεί νομοτελειακά σε υποχωρήσεις, παραχωρήσεις και παραιτήσεις.

Αυτήν την περίοδο θα συντελεστεί επίσης μια ραγδαία ανασύνθεση του αστικού κόσμου. Οι νέες ελίτ θα απαρτίζονται κυρίως από τα «νέα τζάκια» που στερούνται την αίσθηση της εθνικής συνέχειας και ευθύνης που χαρακτήριζε έναν σκληρό πυρήνα της κατεστημένης αστικής τάξης. Κανελλόπουλοι, Τσάτσοι, Σεφέρηδες θα ανήκουν πια στο μακρινό παρελθόν.

Το χάσμα που θα προκληθεί θα καλυφθεί πρόχειρα και παροδικά με ένα νέο εθνικό «αφήγημα» από μια επιλεγμένη συρραφή της αριστερής κριτικής των προηγούμενων δεκαετιών. Ωστόσο, αυτή η μεταβατική φάση κράτησε όσον ήταν ακόμη αναγκαίο για την νομιμοποίηση των νέων ηγεμονικών στρωμάτων.

Πολύ σύντομα, με την απαρχή της παγκοσμιοποίησης, τα στρώματα αυτά επιχειρούν τη μεγάλη στροφή ή καλύτερα το μεγάλο άλμα στο κενό… Στην υπαρκτή διπλή εξωτερική πίεση απαντούν με τη σταδιακή και εθελοντική επίθεση στην ελληνική ταυτότητα.

Το όραμα της αντικατάστασης της ελληνικής από μια νέα, ευρωπαϊκή, συνείδηση καθίσταται κυρίαρχο. Άλλωστε, ο κύριος όγκος των οικονομικών δραστηριοτήτων συνδέεται με τα ευρωπαϊκά κονδύλια και οι ελληνικές ελίτ –οικονομικές, πολιτικές και «πνευματικές»- επιθυμούν διακαώς να προβιβασθούν σε τοποτηρητές του ευρωπαϊκού κέντρου και συνακόλουθα μόνιμους διαχειριστές των χρηματικών εισροών.

Το σχέδιο είναι δύσκολο στην εφαρμογή του, καθώς σε έναν λαό, ακόμη και αρκετά αλλοτριωμένο, χρειάζονται κάποιες γενιές για να αλλοιωθεί ολοκληρωτικά η συνείδησή του. Εντούτοις, για δυο σχεδόν δεκαετίες –με αποκορύφωμα βεβαίως την οκταετία Σημίτη- η προσπάθεια είχε επίζηλα επιτεύγματα.

Η κοινωνική κινητικότητα, λόγω των μεταναστευτικών ροών, η επικράτηση των παγκοσμιοποιητικών προτύπων, η πρωτοφανής διεύρυνση του στρώματος των διανοουμένων, οι οποίοι ανεξάρτητα από τις ιδεολογικές αποχρώσεις τους λειτούργησαν ως οργανικά μέλη της κυρίαρχης τάξης, δημιούργησαν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την εργαστηριακή μετάλλαξη.

Καθ’ όλην αυτήν την περίοδο αναδείχθηκε ένα βασικό δίπολο: «οπισθοδρομικός ελληνισμός» vs «προοδευτική Ευρώπη». Ο τρόπος ανάδειξης του αντιθετικού αυτού σχήματος εκ μέρους όσων διατύπωναν το αίτημα του εξευρωπαϊσμού δεν υποδήλωνε την αδήριτη ανάγκη εκσυγχρονισμού του ελληνισμού, μέσω της υπέρβασης των αδυναμιών του –αναπροσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου, ενίσχυση της περιφέρειας, αναστροφή των καταθλιπτικών δημογραφικών δεικτών, ενίσχυση των μέσων αποτροπής των εξωτερικών επιβουλών.

Αντιθέτως, ο πυρήνας αυτών των αντιλήψεων, που ενσαρκωνόταν σε πολιτικές αποφάσεις, εμπεριείχε την ριζική άρση της εθνικής ταυτότητας και την ένδυση της «ευρωπαϊκής» ως μοναδικό τρόπο επίτευξης του εκσυγχρονισμού και ενσωμάτωσης του ελληνισμού στον δυτικοευρωπαϊκό κόσμο.

Ταυτοχρόνως, όμως, συνέβη και κάτι που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία του νεώτερου ελληνισμού. Σε αντίθεση με όσους Έλληνες του Βυζαντίου στα υστεροβυζαντινά έτη, αλλά και αργότερα, υποστήριζαν την Ένωση των Εκκλησιών ή ακόμη και την προσχώρηση στον καθολικισμό για να γλυτώσει ο ελληνισμός από την τουρκική υποδούλωση ή τον εξισλαμισμό, οι ελληνικές ελίτ επέλεξαν την παράδοση όχι μόνον στην δύση αλλά και στην Τουρκία.

Η ωραιοποίηση του οθωμανικού παρελθόντος στα σχολικά βιβλία ή η υποστήριξη του σχεδίου Αννάν εντασσόταν σε μια προσπάθεια, ευρω-ατλαντικής εμπνεύσεως, απόλυτα εξωφρενικής, η οποία σηματοδοτούσε με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο την αρχή του τέλους.

Η μάλλον χωρίς σοβαρό σχεδιασμό προσπάθεια του Κώστα Καραμανλή να μιμηθεί τον Αντρέα Παπανδρέου βάζοντας το ρωσικό παράγοντα στην ελληνική εξίσωση θα καταρρεύσει όχι μόνον από τις εξωτερικές αντιδράσεις αλλά και την αποτυχημένη διακυβέρνηση στο εσωτερικό που επιτάχυνε την διαδικασία της χρεωκοπίας.

Εν γένει, πάντως, οι στρατηγικές επιλογές των κυρίαρχων στρωμάτων της χώρας παρεμπόδισαν μια ρεαλιστική ανάγνωση τόσο του διεθνούς περιβάλλοντος όσο και των εσωτερικών δεδομένων. Το αποτέλεσμα ήταν αρχικώς η ξαφνική κατάρρευση της οικονομίας αλλά και η αδυναμία προσαρμογής στην επιδεινούμενη κατάσταση σε Ευρώπη και ανατολική Μεσόγειο. Καμία σταθερά που πρόβαλλε για δύο δεκαετίες η κυρίαρχη σκέψη δεν θα υφίσταται πλέον. Όλα όσα υποστήριζε ήταν λάθος!

Η αναπτυγμένη ελληνική οικονομία ήταν μια «φούσκα» παραγεμισμένη με δανεικά. Η αστική μας τάξη πουλούσε, κατά μεγάλο ποσοστό, «αέρα κοπανιστό». Το ευρωπαϊκό όραμα, από την άλλη, έχει διαρραγεί ανεπανόρθωτα. Πέρα από την οικονομική κρίση, σχίσματα βαθιά ανοίγουν συνεχώς.

Η ψαλίδα βορρά-νότου διευρύνεται, η «νέα Ευρώπη» επιθυμεί περισσότερο την αμερικανική ηγεμονία, ενώ τα καθεστώτα της αναδίδουν «οσμή» μεσοπολέμου, πολιτικά κινήματα των άκρων αποκτούν τεράστια επιρροή, εκδηλώνονται αποσχιστικές κινήσεις, τα μεταναστευτικά ρεύματα υψώνουν φράχτες ανάμεσα στα κράτη και ο εξτρεμιστικός ισλαμισμός γεμίζει με φόβο τις καρδιές των Ευρωπαίων.

Η Βρετανία φτάνει να ψηφίζει για την παραμονή της ή όχι στην Ε.Ε., [σ.σ. και να επιλέγει το δεύτερο, το άρθρο γράφτηκε προ του δημοψηφίσματος για το Brexit] που ίσως ανοίξει έναν κύκλο αρνητικών εξελίξεων. Ο ευρωπαϊκός χώρος μοιάζει κατακερματισμένος και ανίκανος να εκφραστεί ενιαία.

Αλλά και από την άλλη πλευρά του Αιγαίου, που είναι η Τουρκία που θα εξευρωπαϊζόταν και θα έκανε βήματα προσέγγισης με την Ελλάδα –αρκεί κι εμείς βέβαια να αποποιούμασταν τον εθνικισμό που μας κληρονόμησαν ο Κολοκοτρώνης και ο Κοσμάς ο Αιτωλός-; Αντ’ αυτής, σήμερα, τη βαριά σκιά του ρίχνει ένα νεο-οθωμανικό καθεστώς, με έναν ημίτρελο ηγέτη, που όμως χαίρει της εμπιστοσύνης της πλειοψηφίας της τουρκικής κοινωνίας.

Η απειλή της ανατολής είναι ξανά σε πλήρη ανάπτυξη. Η Άγκυρα στοχεύει στην επέκταση της κυριαρχίας της σε όλη την Κύπρο αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα. Και δεν φείδεται μέσων για να το πετύχει: στο Αιγαίο, στη Θράκη, στην υποστήριξη των Σκοπίων και της Αλβανίας, στην χρησιμοποίηση των μουσουλμάνων μεταναστών.

Και η Ελλάδα; Μια χώρα αδύναμη, απαξιωμένη, επαίτης για την επιβίωσή της, «μαύρη τρύπα» των Βαλκανίων, στόχος επιβουλών ακόμη και από κράτη απειροελάχιστης ισχύος. Ιδού λοιπόν ποια ήταν η κατάληξη των υπερφίαλων και ανιστόρητων επιλογών των κυρίαρχων κύκλων της εξουσίας, ιδού η εκδίκηση της πραγματικότητας.

Εντούτοις, αυτό το ανεπανάληπτο φιάσκο φαίνεται να μην έχει γίνει μάθημα ούτε στις ελίτ, ούτε στις πολιτικές δυνάμεις, ούτε στην ελληνική κοινωνία. Είναι ακατανόητο στο δημόσιο λόγο, στις αντιπαραθέσεις για το μέλλον της χώρας, να μην έχουν ακόμη χωνευτεί κάπως τα συμπεράσματα της κρίσης.

Να συνεχίζουν, δηλαδή, να πιστεύουν εκατομμύρια συμπολίτες μας ότι κάτι μπορεί να συμβεί και να επιστρέψουμε στα παλαιότερα χρόνια ή τουλάχιστον ότι δεν θα υπάρξουν άλλες αρνητικές αλλαγές στη ζωή τους.

Να συνεχίζουν αυτοί που ήσαν διαπρύσιοι υπερασπιστές του απόλυτου εξευρωπαϊσμού του Έλληνα ως λύση στο πρόβλημα να πιστεύουν ότι και σήμερα αυτή είναι η οδός της σωτηρίας. Όταν δεν υπάρχει καν αυτή η Ευρώπη που αναγάγουν ως πρότυπο. Και βεβαίως, δεν μιλάμε εδώ για την ανάγκη συμμετοχής μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, μιας και η έξοδός μας στις παρούσες συνθήκες θα ήταν η απόλυτη καταστροφή και ο ελληνισμός θα προσφερόταν στο πιάτο στον αδίστακτο Ερντογάν.

Να επιμένουν τόσοι διανοούμενοι και τόσοι πολιτικοί χώροι στην εφαρμογή αξονικών πολιτικών της παγκοσμιοποίησης –στο μεταναστευτικό, στην εκπαίδευση, στις σχέσεις με την εκκλησία- με σαφή στόχο την απο-εθνοποίηση της χώρας, όταν η διαδικασία αυτή θα σημάνει τη διάλυσή της και όταν παντού αλλού καταγράφεται η αντίστροφη τάση.

Να συνεχίζουν πολιτικοί χώροι, επιχειρηματίες, τοπικοί παράγοντες, να βλέπουν ότι με την Άγκυρα μπορούν να υπάρξουν πεδία συνεννόησης και σύγκλισης, με κάποιες δικές μας ίσως παραχωρήσεις στη Θράκη ή στο Αιγαίο.

Να υποστηρίζουν –ακόμη όχι με τη θέρμη για το σχέδιο Αννάν- ότι η κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία προφανώς βρίθει ελληνικών εθνικιστικών καταλοίπων, συνιστά μια ελπιδοφόρα προοπτική.

Συνεχίζουν, λοιπόν, πολιτικές δυνάμεις, πλείστοι όσοι διανοούμενοι και παράκεντρα εξουσίας να «παίζουν το ίδιο βιολί». Προσπαθούν να αναδείξουν ψευδο-αντιθέσεις τραβώντας τες κυριολεκτικά «από τα μαλλιά». Για παράδειγμα η εμμονή στον όρο «εθνολαϊκιστές» που αναφέρεται σε μια κυβέρνηση η οποία το μόνο «εθνικό» που έκανε ήταν οι χοροί του Καμμένου με τις φουστανέλες...

Αλλά στην ουσία ο βίος και η πολιτεία των κυβερνήσεων Τσίπρα είναι εν πολλοίς η γραμμή που χαράχθηκε τη δεκαετία του 1990, και καθόλου συμπτωματικά πολλοί απ’ αυτούς που την εκτελούν σήμερα έκαναν το ίδιο και επί κυβερνήσεων Σημίτη.

Βέβαια είναι και κάποιοι έχουν αλλάξει σκεπτικό και εκδηλώνουν την αγωνία τους, διαισθανόμενοι το χάος που μας αγγίζει. Αντιλαμβάνονται ότι η Δύση δεν είναι διατεθειμένη ή και δεν μπορεί να μας σώζει αιωνίως, όπως πίστευαν μέχρι και πρόσφατα. Μπορεί ίσως να συνεχίζεται η χρηματοδότησή μας για να μην επέλθει η οικονομική μας κατάρρευση, οι όροι όμως των συμφωνιών είναι αβάστακτοι.

Αυτό, όμως, που τους ανησυχεί περισσότερο είναι ότι η ευρωπαϊκή δύση δεν αποτελεί πλέον το σίγουρο καταφύγιο από τη τουρκική επιθετικότητα. Η προσπάθεια του Βερολίνου να δημιουργήσει στρατηγικό άξονα με την Άγκυρα με θύμα την ελληνική κυριαρχία, αλλά και η προοπτική της μετατροπής όλης της ελληνικής επικράτειας σε hot spot για μουσουλμανικούς πληθυσμούς, δεν απορρίπτονται με ευκολία ως συνωμοσιολογικές θεωρίες.

Ο αμερικανικός παράγοντας, στον οποίο έχει εναποθέσει η πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου και των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων τις τελευταίες του ελπίδες για σωτηρία, έχει διαμηνύσει εγκαίρως ότι ο Τούρκος μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτος.

Στο πρόσφατο παρελθόν, η ευμάρεια και η σχετική σταθερότητα του συστήματος έδινε άνεση στην λανθασμένη επιχειρηματολογία να επιπλέει για καιρό. Σήμερα, όμως, που η πυκνότητα του χρόνου αυξήθηκε κατακόρυφα το ψεύδος καταρρέει την επόμενη κιόλας στιγμή. Όσες θεωρίες κι αν κατασκευαστούν, η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα είναι μόνη της, με οξύτατα προβλήματα και εξωτερικές απειλές που θέτουν εν αμφιβόλω την ίδια την ύπαρξή της.

Έχοντας, βέβαια, κατά νου ότι τα έθνη διαθέτουν εφεδρείες που τους επιτρέπουν να ανορθωθούν ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες, πρέπει να διατηρούμε τις ελπίδες μας. Αλλά βασική προϋπόθεση για μια ριζική αναγεννητική αλλαγή κατεύθυνσης είναι πριν απ’ όλα να αποδεχθούμε την πραγματικότητα, την θέση μας στο ιστορικό γίγνεσθαι, και μόνον μέσω αυτού του πρίσματος να χαράξουμε την πορεία μας για το αύριο.

Πρέπει να πιστέψουμε ότι αξίζει να υπάρχουμε ως ελληνικό έθνος και όχι απλά ως μια κρατική οντότητα χωρίς εθνικό στίγμα. Όχι μόνον γιατί έτσι θα χαθεί ο ελληνισμός και ό,τι αυτός φέρει έως σήμερα, ενσυνείδητα ή ασυνείδητα, στον παγκόσμιο πολιτισμό, αλλά γιατί σύντομα θα χαθεί και η κρατική οντότητα.

Και θα χαθεί όχι αφομοιωμένη από την ανύπαρκτη παγκοσμιοποιημένη κοινότητα, που φαντασιώνονται και προσμένουν οι πολυάριθμοι εν Ελλάδι οπαδοί του «παγκόσμιου χωριού», αλλά από το εσωτερικό χάος και τις αναθεωρητικές δυνάμεις που εργάζονται ήδη γι’ αυτό. Σε εμάς, και στο εμάς συμπεριλαμβάνεται ο κάθε Έλληνας, εναπόκειται αν θα επιτρέψουμε να γραφούν οι τίτλοι του ιστορικού τέλους.

sotiriosdemopoulos.blogspot.gr

Ανακαλύπτω