Ο Μύθος της Περσεφόνης (Β' Μέρος)

Γ. Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΚΟΡΗΣ

Μετά από τις ικεσίες και προειδοποιήσεις (!) της Δήμητρας, ο Δίας έστειλε τον Ερμή, τον Αγγελιοφόρο των Θεών στα παλάτια του Πλούτωνα, να ζητήσει πίσω την Περσεφόνη. Ο Πλούτων πριν αποχαιρετίσει την Κόρη, τής έδωσε να φάει επτά σπόρους από ρόδι. Με αυτόν τον μαγικό τρόπο την έκανε να μην φύγει από κοντά του για πάντα, αλλά να μένει έξι μήνες με την μητέρα της κι έξι μήνες κοντά του.

Χαρούμενη η Δήμητρα μετά την επιστροφή της κόρης, θέλησε να κάνει την γη γόνιμη και θαλερή, όσο ποτέ άλλοτε.Δίδαξε την καλλιέργεια της γης στον βασιλιά Κελεό, στον Τριπτόλεμο, στον Διοκλή, στον Εύμολπο. Επίσης τούς δίδαξε τα «Σεμνά Μυστήρια» ή «Σεβάσμια Όργια» (ιεροτελεστίες για την ηθική και ψυχική ανάταση ), κι εκείνοι μεταλαμπαδεύσανε τις γνώσεις της Θεάς από γενιά σε γενιά !

Η Θεά Δώρισε στον Τριπτόλεμο ένα άρμα που έσερναν πτερωτά φίδια (στη αρχαία παράδοση το φίδι συμβολίζει την ψυχή), μέσα στο οποίο κουβαλούσε αρκετό σιτάρι για να σπείρει σε όλον τον κόσμο.Όταν ο Τριπτόλεμος επέστρεψε από την αποστολή του, η Δήμητρα τον μύησε: η Περσεφόνη έρανε την κεφαλή του με κάποιο τελετουργικό υγρό, χρίζοντας έτσι τον Πρώτο Ιεροφάντη των Ελευσίνιων Μυστηρίων.Τα Μυστήρια αυτά ονομάστηκαν Ελευσίνια, μιας και η τέλεσης των γινότανε στον Ναό της Ελευσίνος. Ήτανε δε από τις μεγαλύτερες λατρευτικές τελετές των Ελλήνων.

Δ. Η τέλεσις ΤΩΝ ΕΛΕΥΣΙΝΙΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ

«ΟΛΒΙΟΣ ΟΣΤΙΣ ΙΔΩΝ ΚΕΙΝ ΕΙΣ ΥΠΟ ΧΘΟΝ ΟΙΔΕ ΜΕΝ ΒΙΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΝ, ΟΙΔΕΝ ΔΕ ΔΙΟΣΔΟΤΟΝ ΑΡΧΑΝ» (Πίνδαρος, FRAGM.121).

(Μακάριος όποιος γνώρισε Τα Μυστήρια πριν κατέβει κάτω απ΄τήν γη. Γιατί γνωρίζει το τέλος της ζωής, γνωρίζει και την αρχή, τον δρόμο που χάραξε ο Ζεύς).

Σύμφωνα με Τα λιγοστά στοιχεία που έχουμε σχετικά με την διάρκεια και την τέλεση των Μυστηρίων, ο εορτασμός γινόταν ως εξής:
Τα Μυστήρια εορτάζονταν δύο φορές τον χρόνο :
Τα Μικρά Μυστήρια την άνοιξη και Τα Μεγάλα Μυστήρια το φθινόπωρο.

Μικρά Μυστήρια

Οι εορτασμοί αρχίζανε τον μήνα Ανθεστηρίωνα (Μάρτιο) με Τα ¨Μικρά Μυστήρια¨ της Αγρας, (τοποθεσία κοντά στον Ιλισσό). Ήταν μία προετοιμασία, η αρχική μύηση (καθαρμός), ώστε να ακολουθήσουν Τα ¨Μεγάλα Μυστήρια¨.
την μύηση ακολουθούσαν θρησκευτικές τελετές κι αναπαραστάσεις του Διονύσου με την Κόρη.

Μεγάλα Μυστήρια

τον Βοηδρομιών μήνα (Σεπτέμβριο) αρχίζανε Τα ¨Μεγάλα Μυστήρια¨ που διαρκούσανε 9 ημέρες, όσες ημέρες περιπλανήθηκε η Δήμητρα αναζητώντας την Κόρη. Προ της ενάρξεως των μυστηρίων, ο Ιεροφάντης έστελνε μέσω των σπονδοφόρων (απεσταλμένοι) την διαταγή νά σταματήσει η πολεμική εκεχειρία.

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 14:

Η πομπή άρχιζε από την Ελευσίνα. Επικεφαλής ο Ιεροφάντης με την επίσημη ενδυμασία του, φορώντας ζωστήρα υψηλά τοποθετημένον, μετέφερε την Ιερά Κίστη (κουτί πού περιείχε Τα Ιερά Αντικείμενα) και ο Δαδούχος ενδεδυμένος με πορφυρό ιμάτιο και με την κόμη στεφανωμένη με μύρτο.
Η Ιερά Οδός ήτανε στρωμένη με καρπούς και λουλούδια. Από κει περνούσανε και φτάνανε στην Ακρόπολη των Αθηνών (εν άστει Ελευσίνιον).

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 15:

ΑΓΥΡΜΟΣ - ΣΥΝΑΘΡΟΙΣΙΣ
Ο Ιεροφάντης συνοδευόμενος από τον Ιεροκήρυκα και Δαδούχους καλούσε στην Ποικίλη Στοά της Αθηναϊκής Αγοράς όσους επιθυμούσαν νά μετάσχουν στα Μυστήρια (πρόρρησις). Ανήγγειλε ότι «Οι βάρβαροι, οι φονείς, οι δόλιοι αποκλείονται της ευμένειας των Ελευσινίων θεών», ονοματίζοντας έτσι τις κατηγορίες ανθρώπων που δεν ήταν επιθυμητοί.
Η εορτή άρχιζε επισήμως.

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 16:

«Αλαδε Μύσται ! » (Πηγαίνετε στην θάλασσα Μύσται)! Οι υποψήφιοι Μύσται μπαίνανε στην θάλασσα του Φαλήρου ή Πειραιά με θυσία μικρών χοιριδίων γιά εξαγνισμό προ της μυήσεως.

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 17:

«Ιερεία Δεύρο ! » Στό Εν Αστει Ελευσίνιο της Ακροπόλεως γινόταν μεγάλες θρησκευτικές τελετές και θυσίες. Οι παλαιοί μύστες έμεναν στην Αθήνα και οι νέοι πήγαιναν στην Ελευσίνα αρχίζοντας τις εορτές, περιμένοντας τους παλαιούς μύστες. Στο Καλίχορον φρέαρ οι γυναίκες των Ελευσινίων χόρευαν και τραγουδούσαν προς τιμήν της θεάς. (Παυσανίας)

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 18:

Στο Εν Αστει Ελευσίνιον (Ασκληπιεία ή Επιδαύρεια) γίνονταν προς τιμήν του Ασκληπιού μεγάλες θρησκευτικές τελετές και θυσίες.
την ημέρα αυτή καταφθάνανε καθυστερημένα εξέχουσες προσωπικότητες, εις ανάμνησιν του Ασκληπιού. Κατά τον Παυσανία, ο Ασκληπιός, ξεκίνησε από το Ιερό του της Επιδαύρου για νά μυηθεί στα μυστήρια καθυστέρησε και φιλοξενήθηκε στο Εν Αστει Ελευσίνιον. Σαν Θεός, θέλησε νά πάρει την πορεία προς την μύηση αν και δεν είχε υποστεί την διαδικασία από την αρχή. Η ημέρα αυτή είχε πολύ συγκίνηση, καθώς ένας Θεός βρισκόταν ανάμεσα στους Μύστες!

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 19:

«Ίακχος Πομπή»
Κατά τη μέρα αυτή «Έπεμπον ή εξηγον τον Ίακχον Ελευσινάδε».Η πομπή κατευθυνόταν από το Εν Αστει Ελευσίνιο της Ακροπόλεως προς την Ελευσίνα δια μέσω της Ιεράς Οδού. Οι Ιερείς και οι Ιέρειες Παναγείς της Θεάς κρατούσαν τις Ιερές Κίστεις και με την τιμητική συνοδεία των εφήβων, λευκοντυμένοι και στεφανωμένοι με μυρτιά κρατούσαν δόρυ και ασπίδα.Στο Δίπυλον και το Ιακχείο, κατά τον Πλούταρχο ο Ιεροφάντης μετέφερε το ξύλινο ξόανο του Ιάκχου στεφανωμένο με μυρτιά. το πλήθος κρατούσε δάδα.

Πρώτη στάση γινότανε Στο Δαφνί, Στο Ιερό του Δαφνείου Απόλλωνος. Έπειτα Στο Ιερό της Αφροδίτης και τέλος στις Ρειτούς, τις λίμνες αφιερωμένες στις Θεές.

στην γέφυρα του Κηφισού πανηγυριστές των Ελευσινίων Μυστηρίων επιδίδονταν σε «γεφυρισμούς», πείραζαν δηλαδή άλλους πανηγυριστές με αστεία που φτάνανε στο χυδαίο, απευθύνοντας σκώμματα σε τολμηρούς αυτοσχέδιους ιαμβικούς στίχους. το έθιμο αυτό ήταν εις ανάμνησιν της Ιάμβης, η οποία με διάφορα αστεία έκανε την θλιμμένη Δήμητρα νά γελάσει, μετά την απαγωγή της Κόρης. Επειδή πολλοί από τους πανηγυριστές επεβαίνανε σε άμαξα, βγήκε η φράση «έσυρε τα εξ αμάξης» που χρησιμοποιούμε μέχρι σήμερα!
Οταν η πομπή κατέφθανε Στο Ιερό, Στο Καλλίχορον Φρέαρ γίνονταν ολονύκτιοι ύμνοι χοροί αφιερωμένοι στην θεά.

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 20:

Οι πιστοί νήστευαν προς τιμήν της Δήμητρας, που απείχε από το φαγητό θρηνώντας και ψάχνοντας Τα αχνάρια της κόρης της. «Ενήστευσα, έπιον τον κυκεώνα, έλαβον εκ κίστης, εργασάμενος απεθέμην εις κάλαθον και εκ καλάθου εις κίστην» (Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, Προτρεπτ. 21,2)
Μετά την νηστεία οι μύστες έπιναν τον «Κυκεών», ρόφημα φτιαγμένο από κριθάλευρο, τυρί από γάλα αιγός, μέλι και οινο, και κατ’ άλλους από κριθάλευρο, νερό και δυόσμο.
Πίνανε τον Κυκεώνα εις ανάμνησιν της Ιάμβης, η οποία προσέφερε το ίδιο ρόφημα στην θεά Δήμητρα όταν έφτασε στην Ελευσίνα κουρασμένη και νηστική.

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 21:

Η ιαχή του Κήρυκος «Εκάς, Εκάς, εστέ βέβηλοι» σήμαινε και την έναρξιν της Μυησεως. Χιλιάδες Ψυχές συνεπαρμένες από μιάν εσωτερική τους ανάγκη ανεξήγητη, μέναν άγρυπνοι επί τρεις ημέρες, με μοναδική επιθυμία και σκοπό την Μύηση. Οι νεοφώτιστοι Μύστες παρακολουθούσανε Τα Δεικνυόμενα Στο Τελεστήριον, ενώ οι παλαιοί Μύστες τα Δρώμενα στην Εποπτεία.

Τα Δρώμενα, από ότι γνωρίζουμε, αναπαριστούσαν την αρπαγή της Κόρης. Ακούγονταν μυστικές φράσεις, τα «λεγόμενα» τα οποία αναφέρονταν στην ζωή που ξεπηδά μέσα απο τον θάνατο. Καλούσαν την γή να γονιμοποιηθεί και να καρπίσει, όπως ο Πατέρας των Θεών γονιμοποίησε την θεά Δήμητρα, με την φράση «Ύε, Κύε ! » δηλαδή «βρέξε, καρποφόρησε!»

Επίσης ελάμβαναν χώρα τα «δεικνύμενα», δηλαδή γινόταν αποκαλύψεις των Ιερών Αντικειμένων που φυλάγονταν στην Ιερά Κίστη, μέσα στο «Αδυτον». Ως αποκορύφωση των Μυστηρίων, κατά την «Εποπτεία», ερχόταν η πολυπόθητη στιγμή όπου ο Ιεροφάντης ερχόταν σε μία σειρά μυητικών αποκαλύψεων και τελετουργιών στο «Στάχυν εν σιωπή τεθερισμένον» (στάχυ θερισμένο αμίλητα). Η συμβολική αυτή ονομασία υπονοεί τον όρκο σιωπής που έδιναν οι Μυημένοι, ώστε η γνώσης των Ελευσινίων Μυστηρίων να παραμείνει στον κύκλο των Μυημένων, να χρησιμοποιηθεί για καλούς, πνευματικούς σκοπούς και όχι προς απόκτηση εξουσίας.

Επίσης, ο διώκτης του Εληνισμού Ιππόλυτος, Στο έργο του «Κατά πάσων Αιρέσεων Έλεγχος» (5, 8, 39) αναφέρει ως «λεγόμενα» την εξής ρήσιν: «Ιερόν έτεκε πότνια κούρον, Βριμω Βριμόν», δηλ «γέννησε η Ιερή Ιερόν Νέον, η Ισχυρή τον Ισχυρόν».

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 22:

Πλημοχόες: ημέρα αφιερωμένη στους νεκρούς. Κατά τον Αθήναιο, οι Μύστες γέμιζαν ειδικά αγγεία, τις Πλημοχόες με ένα υγρό κι αφού τα τοποθετούσαν προς την ανατολή και προς την δύση τα αναποδογύριζαν για να τιμήσουν τους νεκρούς με τελετουργικές φράσεις και προσφορές.
Η υπόλοιπη ημέρα ήταν εορταστική. Μερικοί Μύστες αφιέρωναν την ενδυμασία στους Θεούς και άλλοι την κρατούσαν ως φυλακτό και ιερή ανάμνηση της μεγάλης τελετής.

ΒΟΗΔΡΟΜΙΩΝΟΣ 23:

Τέλος των εορτασμών. Επιστροφή των μυημένων στις οικίες τους με ψυχική ανάταση, εμπιστοσύνη για την ζωή τους και χωρίς τον φόβο του θανάτου. Ήταν κοινή η πεποίθηση ότι η μύηση τελειοποιούσε την ψυχή τους και διευκόλυνε - επιτάχυνε την πνευματική εξέλιξη.

Α' Μέρος

Το είδαμε εδώ  

Ανακαλύπτω

Ο μύθος της Περσεφόνης (Α' Μέρος)

Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΗΣ ΠΕΡΣΕΦΟΝΗΣ

Κάπου στο κέντρο της Σικελίας, βρίσκεται η Έννα. Μία πανέμορφη, καταπράσινη περιοχή, χτισμένη πάνω σε λόφο. Εκεί έπαιζε η Περσεφόνη, Κόρη του Διός και της Δήμητρος, με τις κόρες του Ωκεανού, τις Νύμφες. Μέσα στην πλούσια βλάστηση οι κοπέλες μαζεύανε λουλούδια. Το δάσος αντηχούσε χαρούμενα τραγούδια, και ο ήχος από τα νερά των πηγών γινόταν ένα με τα γέλια των κοριτσιών.

Η Περσεφόνη είδε μακριά έναν λευκοκίτρινο νάρκισσο. «Τι όμορφος!» είπε στην Κυάνη. «Θα τον πλέξω στο στεφάνι μου!» Οι κοπέλες πλησιάσανε το άνθος με χορευτικά παιχνιδίσματα, μεθυσμένες από την ομορφιά της φύσεως. Μα, αλίμονο, προτού προλάβει η Περσεφόνη να κόψει το άνθος άνοιξε η γη, κι αναπήδησε ο Πλούτων, ο θεός του Κάτω Κόσμου. Αρπαξε την Κόρη, παρά τις προσπάθειες της Κυανης να την κρατήσει. Έτσι ο Πλούτων οδήγησε την Περσεφόνη στο χρυσό άρμα του, και κίνησαν για το Βασίλειο του Κάτω Κόσμου!

Στο δάσος τα γέλια των Νυμφών γινήκανε θρήνοι, που με την ηχώ τους τρομάζανε τα ζώα του δάσους και διώχνανε τα πουλιά. Η Κυάνη δεν έχασε καιρό. Όσο έβλεπε τον Πλούτωνα με την Περσεφόνη να απομακρύνονται, τόσο γοργότερα έτρεχε, μην τούς χάσει από τα μάτια της. Καθώς το Αρμα ξεμάκραινε βιαστικά, σχημάτιζε πάνω στο χώμα ένα χάσμα. «ΚΟΥΡΑΓΙΟ», μονολόγησε η Κυάνη. «Τουλάχιστον δεν θα χάσω τα αχνάρια ! τους ». κι όλο έτρεχε, ως που φτάσανε στις Συρακούσες! Εκεί ο Πλούτων σχίζοντας την γη κατέβηκε στο βασίλειό του, παίρνοντας μαζί την Περσεφόνη.

Η αφοσιωμένη Κυάνη, παρέμεινε έξω από τις Πύλες του Αδη, κλαίγοντας που δεν μπόρεσε να βοηθήσει την φίλη της. Τα δάκρυά της σχηματίσανε πηγή που έρρεε μέσα στο χάσμα που είχε σχηματίσει το Αρμα του Πλούτωνα. Οι Θεοί την λυπήθηκαν, και την μετέτρεψαν σε πηγή.
Η πηγή «Κυάνη» στην Σικελία λατρεύτηκε για πολλούς αιώνες. Ο θρυλικός Ηρακλής, μετά τούς άθλους του επισκέφτηκε την Σικελία και καθιέρωσε την λατρεία της. Δίδαξε τούς κατοίκους πως να τελούν λαμπρές τελετές προς την Κόρη και εορτές με θυσία στα νερά της Κυανης. Και οι Νύμφες για να ξεκουράσουν τον Ηρακλή από το πολύκοπο ταξίδι του γέμισαν την Σικελία ιαματικές πηγές.

2. Η ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ

Η ιστορία όμως δεν τελειώνει εδώ! Η Θεά Δήμητρα, έμαθε τα άσχημα νέα και άρχισε μία αδιάκοπη περιπλάνηση, προς αναζήτηση της Περσεφόνης. Μεταμορφωμένη σε γριά για να μην την αναγνωρίσουν, πήγαινε σε πόλεις και χωριά, ρωτώντας μήπως είδε κανείς την μονάκριβη κόρη της. Περπατούσε μέρα-νύχτα, μα κανείς δεν είχε δει, κανείς δεν είχε ακούσει. Ως που έφτασε αποκαρδιωμένη στην Ελευσίνα. Κάθισε να ξεκουραστεί στο «Παρθένιο Φρέαρ» (πηγάδι), κάτω από μίαν ελιά. Τέσσερις αρχοντοπούλες την είδαν αποκαμωμένη και πλησίασαν. Την καλέσανε στο παλάτι του βασιλιά πατέρα τους, όπου την καλοδέχτηκε το βασιλικό ζεύγος, ο ξακουστός Κελεός και η γυναίκα του, Μετάνειρα. Της δώσανε να πιει Κυκεώνα -ένα θρεπτικό ρόφημα- και της αναθέσανε να γίνει η τροφός του μικρού παιδιού του ζεύγους, του Δημοφώντος.

Η Δήμητρα, ευγνώμων από την φιλοξενία, θέλησε να κάνη τον μικρό Δημοφώντα αθάνατο. Έτσι, κρυφά από τα μάτια των θνητών φύσαγε πάνω στο παιδί πνοές θεϊκές, τον άλειβε με αμβροσία και την νύχτα τον έβαζε πάνω στην φωτιά. Η Μετάνειρα, εντυπωσιασμένη από την ανάπτυξη του παιδιού, κάποιο βράδυ παραφύλαξε την τροφό και το παιδί. Έκπληκτη με όσα είδε, βγήκε από την κρυψώνα της και ρώτησε την Δήμητρα-τροφό ποια είναι.

Αμέσως η Θεά, από καλοσυνάτη γριούλα πήρε την αληθινή μορφή της. Ένα εκτυφλωτικό φως την περιέβαλλε, κι είπε στην άναυδη Μετάνειρα: «Είμαι η Θεά Δήμητρα!»Προς τιμήν της, ο βασιλιάς Κελεός έφτιαξε έναν Ναό πάνω από το «Καλλίχορο φρέαρ», σε τοποθεσία που η Δήμητρα του υπέδειξε.Η Θεά Δήμητρα ήτανε τόσο λυπημένη για τον χαμό της κόρης της, που η γη δεν κάρπιζε. Ήρθε μία εποχή ξηρασίας και λοιμοί μαστίζανε τούς ανθρώπους.
Μα η Δήμητρα ήτανε ανένδοτη σε Θεούς κι ανθρώπους, αν δεν έπαιρνε πίσω την Περσεφόνη.

Β' Μέρος

Το είδαμε εδώ  

Ανακαλύπτω

Οι Νηρηίδες Νύμφες της Ελληνικής Μυθολογίας

Οι Νηρηίδες, κατά την ελληνική μυθολογία, ήταν νύμφες, που προσωποποιούσαν τις καταστάσεις και τα χαρακτηριστικά της θάλασσας. Ήταν κόρες του Νηρέα και της Ωκεανίδας Δωρίδας και εξ αυτής εγγονές του Ωκεανού. 

Ήταν γύρω στις πενήντα, ενώ έφταναν και τις εκατό, κατά άλλη άποψη. Οι Νηρηίδες ζούσαν στο βυθό της θάλασσας, στο παλάτι του πατέρα τους και περνούσαν τη μέρα τους κολυμπώντας και παίζοντας με δελφίνια, ή καθισμένες σε χρυσούς θρόνους ή βράχους τραγουδώντας και υφαίνοντας ή στεγνώνοντας τα πλούσια και μακριά μαλλιά τους. Δεν επέτρεπαν σε καμία θνητή να παραβάλλεται με αυτές στην ομορφιά. Είχαν τη δύναμη να ταράζουν τη θάλασσα αλλά και να την ηρεμούν. Γενικά ήταν πάντοτε περιχαρείς για την αθανασία τους και συνόδευαν τά άρματα των ενάλιων θεών.

Οι πιο γνωστές από αυτές είναι η Αμφιτρίτη, η οποία ήταν γυναίκα του Ποσειδώνα και μητέρα του Τρίτωνα, η Θέτις (η μελλοντική μητέρα του ήρωα Αχιλλέα), η Ψαμάθη (γυναίκα του Αιακού) και η Γαλάτεια (γυναίκα του κύκλωπα Πολύφημου).

Τα ονόματα των Νηρηίδων που συναντούται στη Θεογονία του Ησίοδου αναφέρονται στις διάφορες καταστάσεις και χάρες της θάλασσας. Υπενθυμίζουν τα ευεργετήματα της θάλασσας, τα πλούτη που δίνει στον άνθρωπο και την ευκολία που παρέχει στο εμπόριο. Τα ονόματα των 50 Νηρηίδων (κατά τον Ησίοδο) ήταν τα εξής: Αγαύη, Ακταία, Αλία, Αλιμήδη, Αμφιτρίτη, Αυτονόη, Γαλάτεια, Γαλήνη, Γλαύκη, Γλαυκονόμη, Δυναμήνη, Δωτώ, Ερατώ, Ευαγόρη, Ευάρνη, Ευδώρη, Ευκράτη, Ευλιμένη, Ευνίκη, Ευπόμπη, Ηιόνη, Θεμιστώ, Θέτις, Θόη, Ιπποθόη, Ιππονόη, Κλυμένη, Κυματολήγη, Κυμοδόκη, Κυμοθόη, Κυμώ, Λαομέδεια, Λειαγόρη, Λυσιάνασσα, Μελίτη, Μενίππη, Νημερτής, Νησαία, Νησώ, Πανόπη, Πασιθέα, Πολυνόη, Ποντοπόρεια, Προνόη, Πρωτομέδεια, Πρωτώ, Σαώ, Σπειώ, Φέρουσα, Ψαμάθη.

Οι Νηρηίδες στη τέχνη τόσο στα μελανόμορφα αγγεία όσο και στα ερυθρόμορφα αλλά και στη γλυπτική κατέχουν την πλέον αξιόλογη θέση σε εμπνεύσεις επικής δραματικής και λυρικής ποίησης απεικονιζόμενες με σεμνότητα μορφής και ενδυμάτων ενίοτε και γυμνές παίζοντας με τους Ερωτιδείς αλλά και σε παραστάσεις με υπαινιγμό σε μεταθάνατο ζωή στις νήσους των Μακάρων.



Για τις Ναϊάδες, ιδιαίτερα, υπάρχουν πολλοί μύθοι, που αφορούν τις ερωτικές τους περιπέτειες. Έλεγαν ότι κάποτε ο Ύλας, σύντροφος του Ηρακλή, πλησίασε σε μια πηγή, για να γεμίσει την υδρία του. Εκεί συνήθιζαν να μαζεύονται οι Νύμφες και να τραγουδούν ύμνους στην Άρτεμη ολονυχτίς. Ο Ύλας είχε φτάσει ακριβώς την ώρα που οι Νύμφες άρχισαν να συγκεντρώνονται και μια απ' αυτές, η Εφυδάτια, που κατοικούσε μέσα στην πηγή, σήκωσε το κεφάλι της και τον αντίκρισε. 

Θαμπώθηκε από τη θεϊκή του ομορφιά και τον ερωτεύτηκε. Εκείνος, σκυμμένος είχε βουτήξει την υδρία του μέσα στο νερό, χωρίς να υποπτεύεται πως κάποιος τον παρακολουθεί με προσοχή. Η Νύμφη θέλησε ν' αρπάξει την ευκαιρία και να τον φιλήσει· τον αγκάλιασε από το λαιμό και τον τράβηξε μαζί της στο βυθό. 

Οι σύντροφοί του έψαξαν να τον βρουν, μα δεν μπορούσαν με κανένα τρόπο να εξηγήσουν την εξαφάνισή του. Πολύ γνωστές επίσης ήταν οι ιστορίες των ερώτων των Νυμφών με βοσκούς, που συνήθως έβοσκαν τα πρόβατά τους στις όχθες των ποταμών. Έπειτα οι Νύμφες έφερναν στον κόσμο γιους θνητούς, αλλά σοφούς και γενναίους...

Οι Νηρηίδες παραμένουν μέχρι και σήμερα στις δοξασίες των Ελλήνων με μικρή παραφθορά του ονόματος ως νύμφες "Νεράιδες". Νηρηίδες ήταν ο πιο αρχαίος τύπος του ονόματος όπως τον μεταφέρει ο Όμηρος, ο Ησίοδος κ.α. Οι δύο αυτές λέξεις, "νεράιδα" και "Νηρηίδα", ανάγονται στον όρο Nerti , που σημαίνει «βυθίζω». Η παρετυμολογία του ονόματος, σύμφωνα με την οποία το "νεράιδα" προέρχεται από τη λέξη "νερά", αποδίδει επίσης τη στενή τους σχέση με το νερό. 

Άλλωστε οι νεράιδες των παραμυθιών μοιάζουν εξ ορισμού υδάτινες. Όπως και οι νύμφες ζουν στα βουνά, στα δάση, στα ποτάμια, σε βρύσες, σε συντριβάνια, σε σπηλιές, σε όλη τη φύση, και αποκαλούνται με πολλά ονόματα : ανεράδες, ανεραγόδες, νεράισσες, ξεραμένες, αβραγίδες κτλ. 

Κινούνται σε χώρους κυκλικούς (αλώνι, συντριβάνι, λίμνη, στέρνα), όπως κυκλικές είναι οι κινήσεις τους στον χορό ή στο γνέσιμο. Ο χορός τους αφήνει κυκλικά χνάρια στο χορτάρι σύμφωνα με τις παραδόσεις πολλών λαών. Είναι όμορφες με μακριά ξανθά μαλλιά συνήθως πράσινα μάτια φορούν λευκά φουστάνια με λευκό μαντήλι και τις βλέπουν μόνο οι σαββατογεννημένοι και οι ελαφρό ίσκιοτοι .

Αρχηγός τους είναι η Κάλω και έχουν πολλά ονόματα όπως Αστέρω, Ουρανία, Λαμπετία, Κανέλα, Κάλω κ.α.. Τους αρέση ο χορός και συχνά αρπάζουν τους λυράδες για να τους παίξουν και να χορέψουν , και συνήθως βγαίνουν τα μεσάνυχτα μπαίνουν στα σπίτια και κλέβουν τα ρούχα των γυναικών. 

Σαν γυναίκες, προκαλούν του άνδρες, τους θέλγουν και ύστερα τους ξεφεύγουν, μέσα από μία διχασμένη έκφραση της σεξουαλικότητάς τους. Παρά την υπερφυσική τους προέλευση οι δραστηριότητές τους ταυτίζονται με τις παραδοσιακά γυναικείες: φροντίζουν για την καθαριότητα του σώματος και αγαπούν γενικά το νερό. 

Οι Νεράιδες παντρεύονται με Νεράιδους κάνουν παιδιά ενώ σε κάποιες παραδόσεις υφαίνουν. Η νεράιδα αναπαριστά την ιδανική και τρομακτική θηλυκότητα. Συγκεντρώνει πολυάριθμες γυναικείες ιδιότητες : οι αναπαραστάσεις της παραπέμπουν στη συμβολική του νερού, του γνεσίματος και του νοικοκυριού, στις αναπαραστάσεις της νύφης, στον πόθο και στον θάνατο.

Οι Νεράιδες στην Ομήρου Ιλιάδα

Είπε, κι εκείνον τον περίζωσε σα μαύρο γνέφι ο πόνος·

και διπλοπάλαμα αθαλόσκονη φουχτώνοντας τη ρίχνει

πα στο κεφάλι, και την όψη του μολεύει την πανώρια'

κι η στάχτη απά στο μοσκομύριστο του κάθουνταν χιτώνα'

κι αυτός μακρύς φαρδύς ξαπλώθηκε και κοίτουνταν στη σκόνη,

και με τα χέρια του ανασκάλευε μαδώντας τα μαλλιά του.

Κι οι σκλάβες, που ο Αχιλλέας κι ο Πάτροκλος είχαν κουρσέψει,

έσυραν τρανή φωνή, απ' τον πόνο που 'νιωσαν, και δράμαν απ' τις πόρτες

30 στον Αχιλλέα το γαύρο ολόγυρα, και χεροπάλαμα όλες

κρούγαν τα στήθη τους, και λύθηκαν της κάθε μιας τα γόνα.

θρηνούσε κι απ' την άλλη ο Αντίλοχος, πνιγμένος μες στο κλάμα,

τον Αχιλλέα στα χέρια πιάνοντας—κι αυτός βαριά εβογγούσε

τι έτρεμε μπας και με το σίδερο θερίσει το λαιμό του.

Κι έσκουξεν άγρια" ευτύς τον άκουσεν η σεβαστή του η μάνα,

που πλάι στο γέρο κύρη εκάθουνταν, στα βάθη του πελάγου,

κι αρχίνησε το θρήνο' γύρα της μεμιάς εμαζωχτηκαν

όσες θεές νεράιδες έμεναν στου πελάγου τα βάθη·

η Κυμοθόη κι η Γλαύκη εκεί 'τανε, κι η Θάλεια κι η Νησαία

40 κι η βοϊδομάτα Αλία κι η Φέρουσα κι η Θόη κι η Κυμοδόκη·

ήταν ακόμα κι η Λιμνώρεια κι η Αμφιθόη κι η Ακταίη

με τη Μελίτη και την Ίαιρα, την Αγαυή, τη Μαίρα,

και την Πρωτώ καί την Ιάνασσα, τη Σπειώ και την Πανόπη

και τη Δωτώ και την Καλλιάνειρα, την ξακουστή Γαλάτεια,

τη Δυναμένη, την Καλλιάνασσα καί τη Δωρίδα' κι ήταν

κι η Νημερτή μαζί και η Ιάνειρα, μαζί τους κι η Αμφινόμη·

κι η Ωρείθεια κι η Κλυμένη κι η Άψευδη μες στη σπηλιά βρεθήκαν,

κι η Αμάθια ακόμα η καλοπλέξουδη κι η Δεξαμενή, κι άλλες,

όσες θεές νεράιδες έμεναν στου πελάγου τα βάθη.

50 Και γέμισε η σπηλιά η κρουστάλλινη, κι αυτές έδερναν όλες

τα στήθη τους· και πρώτη η Θέτιδα κινάει το μοιρολόγι:

« Νεράιδες αδερφές μου, ακούστε με, καλά να ξέρετε όλες

γρικώντας, πόσους κρύβω μέσα μου βαθιά καημούς και πόνους.

Αλί κι αλί σε με την άμοιρη πικρολεβεντομάνα!

Γέννησα γιο τρανό, αψεγάδιαστο, στους αντρειωμένους πρώτο,

κι ως τρυφερό κλωνάρι ανάδωσε' κι εγώ, που ανάστησα τον

σα ροδαμό που ξεπετάχτηκε στου χωραφιού τον όχτο,

πάνω στα πλοία τα δρεπανόγυρτα στην Τροία τον έχω στείλει,

τους Τρώες να πολεμήσει. Αλίμονο, δε θα τον δω να γέρνει

60 στο πατρικό ξοπίσω σπίτι του, να τον καλωσορίσω!

Μα κι όσο ακόμα ζει και χαίρεται το φως του γήλιου, πάντα

τραβάει καημούς, κι ουδέ πηγαίνοντας μπορώ να τον συντράμω.

Κι όμως θα πάω να ιδώ το τέκνο μου, ποια συφορά ν' ακούσω

το 'χει πλακώσει, από τον πόλεμο μακριά κι ας μένει τώρα.»

Είπε, και τη σπηλιά παράτησε, κι εκείνες δακρυσμένες

ομάδι της τραβούσαν κι άνοιγε της θάλασσας το κύμα

τρογύρα, ως πια στην Τροία που φτάσανε την παχιοχωματούσα'

κι αράδα στο γιαλό ξεπρόβαλαν, κει που ήταν τραβηγμένα

πυκνά των Μυρμιδόνων τ' άρμενα, στον Αχιλλέα τρογύρα'

70 κι ως εβογγούσε κείνος, σίμωσεν η σεβαστή του η μάνα'

σέρνει φωνή μεγάλη, εφούχτωσε την κεφαλή του γιου της,

και μες στα κλάματα ανεμάρπαστα του συντυχαίνει λόγια:

« Τι κλαις, παιδί μου; Ποιος σου ετάραξε καημός τα σπλάχνα τώρα;

Για μίλα μου ανοιχτά, μην κρύβεσαι· σου τα 'χει ο Δίας τελέψει

τα όσα πιο πριν τον παρακάλεσες με σηκωμένα χέρια,

να στριμωχτούν οι Αργίτες σύψυχοι μπροστά απ' των πλοίων τις πρύμνες

και στενεμένοι απ' την ανάγκη σου φριχτά κακά να πάθουν.»

Το είδαμε εδω

Ανακαλύπτω

Το κηρύκειο τού Θεού Ερμή

Αριστερά: Έμβλημα Iατρικής Ένωσης. Μέση: Ο Ερμής με το Κηρύκειο. Δεξιά: το DNA.

Το κηρύκειο είναι σύμβολο της ερμητικής επιστήμης που απαντάται σε διαφορετικά εννοιολογικά πλαίσια με διαφορετικές σημασίες.

Ήταν το κύριο έµβληµα του Ερµή, το οποίο σχηµατιζόταν από λεπτή ράβδο δάφνης ή ελιάς. Γύρω-γύρω περιτυλλίσσονταν δύο φίδια, που τα κεφάλια τους συναντιώνταν αντικρυστά. Λίγο πιό πάνω, στην κορυφή της ράβδου, υπήρχαν δυό φτερούγες.

Η οµοιότητά του µε το έµβληµα του Ασκληπιού (βλέπε εικ..2) είχε ως αποτέλεσµα την υιοθέτηση του κηρύκειου ως συµβόλου των γιατρών και της Ιατρικής Επιστήµης γενικότερα. Κι ο Ερµής, δίχως να είναι καθ’ αυτό θεός της Ιατρικής, επιστατούσε στην υγεία των ανθρώπων και στην ανάγκη τούς πρόσφερνε αποτελεσµατική συνδροµή κατά των ασθενειών. ∆ιηγούνταν, πως κάποτε είχε σώσει την Τανάγρα από µιά θανατηφόρα επιδηµία.

εικόνα 2

To DNA είναι ο κώδικας της ζωής, αποτελεί το συστατικό των χρωµοσωµάτων και των γονιδίων και βρίσκεται στον πυρήνα του κυττάρου. Περιέχει κωδικοποιηµένες πληροφορίες για τη µεταβίβαση των γενετικών χαρακτηριστικών από τη µία γενιά στην επόµενη, καθώς επίσης για το σχηµατισµό µορίων, που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του οργανισµού. Μοιάζει µε διπλή έλικα, που σχηµατίζεται από δύο µακρά σπειροειδή νήµατα (κλώνους), πλεγµένα το ένα γύρω από το άλλο κι αποτελείται από τέσσερις αζωτούχες βάσεις. Στον πυρήνα των σωµατικών κυττάρων του ανθρώπου υπάρχουν 23 ζεύγη χρωµοσωµάτων.

Ο θεός Ερμής μωρό ακόμα κατασκεύασε τη λύρα από το κέλυφος μιας χελώνας και τα νεύρα των βοδιών που έκλεψε από τον αδελφό του Απόλλωνα. Όταν ο Ερμής αναγκάστηκε να ομολογήσει την κλοπή των βοδιών, προκειμένου να εξευμενίσει τον οργισμένο Απόλλωνα άρχισε να παίζει τη λύρα. Εκείνος μαγεύτηκε τόσο από τον ήχο της που τον συγχώρεσε και την αντάλλαξε με την μαγική του ράβδο. Έτσι ο Ερμής βρέθηκε με το κηρύκειο, το οποίο στην αρχή ήταν απλά ένα ξύλο ελιάς με δυο ταινίες που στριφογύριζαν γύρω του. Αργότερα ο Ερμής συναντά στην Αρκαδία δύο φίδια που αλληλοσπαράσσονται. Ρίχνει ανάμεσα τους το ραβδί και εκείνα τυλίγονται γύρω του. Έκτοτε το μαγικό ραβδί-το κηρύκειο έγινε το σύμβολο της ειρήνης.

Από την άλλη πλευρά τόσο η ελιά όσο και τα φίδια, είναι αρχαιότατα σύμβολα της αθανασίας. Επομένως το κηρύκειο στα χέρια του Θεού Ερμή φέρει το επιπλεόν νόημα ότι δίνει ζωή στους νεκρούς. Αυτή τη σημασία έχει και σήμερα στους Τεκτονικούς ναούς όπου διαμέσου διαφόρων μορφών μύησης ο δόκιμος οδηγείται στην αναγέννηση και τελικά στην αιώνια ζωή.

Εδώ χρειάζεται να αναφερθεί ότι ο θεός Ερμής είναι στην ελληνική μυθολογία ο αγγελιαφόρος του Δία αλλά μέσα στα καθήκοντα του είναι και η μεταφορά των ψυχών στον Άδη εξ ου και το όνομα Ψυχοπομπός. Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι υμνούσαν μέσω των ποιητών τους αυτή την ιδιότητα του Ερμή και τις μαγικές ιδιότητες του κηρυκείου. Άλλες πηγές αναφέρουν πως οι Έλληνες πήραν την ιδέα του Κηρυκείου από τους Αιγυπτίους. Αναφέρουν δε ότι αυτή η ράβδος με τα δυο τυλιγμένα φίδια γύρω της, απεικονίζεται σε αιγυπτιακά μνημεία πριν από την εμφάνιση του θεού Όσιρη. Γεγονός είναι ότι υπήρχαν Έλληνες που είχαν μαθητεύσει στην Αίγυπτο και ήταν γνώστες της διδασκαλίας του Ερμή του Τρισμέγιστου.

Το αντίδοτο του Ερµή

Σύµφωνα µε τη Μυθολογία ο Ασκληπιός διδάχθηκε την επιστήµη της Ιατρικής από το Χείρωνα, έγινε δε τόσο διάσηµος γιατρός, που όχι µόνο βοηθούσε τους ανθρώπους ν’ αποφύγουν το θάνατο, αλλά τόλµησε ν’ αναστήσει µε την επιστήµη του και νεκρούς (Απολλόδωρος, «Βιβλιοθήκη», Γ΄118-120). Κατόπιν αυτού ο θεός του Άδη, Πλούτων, θύµωσε και ειδοποίησε τον αδελφό του ∆ία, ότι υπάρχει κίνδυνος να ξεφύγουν οι άνθρωποι από τον φυσικό νόµο του θανάτου. Έπειτα απ’ αυτό ο Ζευς κατακεραύνωσε τον Ασκληπιό και τον θανάτωσε.

Στη ραψωδία κ της «Οδύσσειας», όπου περιγράφεται η περιπέτεια του Οδυσσέα

και η µεταµόρφωση των συντρόφων του σε χοίρους στο νησί της Κίρκης, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις, ότι ο Όµηρος µεταφέρει πληροφορίες, από τις οποίες προκύπτει, ότι υπήρχε γνώση της γενετικής από πανάρχαιες ακόµα εποχές. Συγκεκριµένα:

• Το όνοµα Κίρκη δεν είναι κάποιο τυχαίο, αλλά τα γράµµατα που το αποτελούν συναντώνται και στη λέξη Κηρύκειο.

• Το όνοµα του γιού της Κίρκης και του Οδυσσέα είναι Τηλέγονος [τήλε (= από µακρυά) και γόνος].

• Όταν ο Όµηρος περιγράφει κάποιο πρόσωπο, συνήθως εκτός από το όνοµα χρησιµοποιεί κι ένα η περισσότερα επίθετα, που το προσδιορίζουν καλύτερα. Τα επίθετα που χρησιµοποιεί για την Κίρκη είναι: πολυφάρµακος (κ 276), πότνια (σεβαστή: κ 549), καλλιπλοκάµοιος (κ 220) και εϋπλόκαµος (κ 136 και λ 8). Το πολυφάρµακος και το πότνια µπορούν εύκολα να εξηγηθούν, γιατί, όπως αναφέρει ο ποιητής, ήταν θεά (αδελφή του Αιήτη, κόρη του Ήλιου και της κόρης του Ωκεανού Περσηίδας ή κατ’ άλλους της Εκάτης). Για να επιµένει όµως ο Όµηρος, που πάντα ακριβολογεί, σε τρία σηµεία µάλιστα στην περιγραφή, ότι η Κίρκη είχε καλούς πλοκάµους, πρέπει να είναι πολύ σηµαντικό, κι ασφαλώς δεν πρέπει να αναφέρεται στην κόµµωσή της.

• Το αντίδοτο στον Οδυσσέα δεν το έδωσε η θεά Αθηνά, που πάντα τον προστάτευε, αλλά ο -κάτοχος του κηρυκείου- Ερµής.

• Η Κίρκη είχε τέσσερις θεραπαινίδες («αµφιπόλους»: κ 348-349), όσες και οι βάσεις του DNA. (*)

• Ο αριθµός των τεσσάρων θεραπαινίδων θα µπορούσε να θεωρηθεί τυχαίος, αλλά ο Όµηρος µας δίνει έντεχνα κι άλλον έναν εκπληκτικό αριθµό, ο οποίος δεν φαίνεται να είναι τυχαίος. Όταν οι σύντροφοι του Οδυσσέα πήγαν στο ανάκτορο της Κίρκης, χωρίστηκαν σε δύο οµάδες. Στην µία αρχηγός ήταν ο Ευρύλοχος και στην άλλη ο Οδυσσέας. Μαζί του ο κάθε αρχηγός πήρε 22 άνδρες (κ 203-209). Ο Όµηρος µας περιγράφει λοιπόν δύο οµάδες των 22, κι αν προσθέσουµε και τους αρχηγούς, προκύπτουν δύο οµάδες των 23. Σαςθυµίζει τίποτε αυτός ο αριθµός; Είναι ο αριθµός των χρωµοσωµάτων στον πυρήνα των ανθρωπίνων κυττάρων!

Αυτός είναι ο τρόπος, µε τον οποίο έχουν διασωθεί πληροφορίες πανάρχαιας επιστηµονικής γνώσης δια µέσου των χιλιετιών µε την βοήθεια της Μυθολογίας. Ασφαλώς δεν ήταν δυνατόν σε κανέναν άνθρωπο τόσα χρόνια να σκεφθεί, γιατί επισηµαίνει ο Όµηρος τον αριθµό των 2 × 23. Μόνο τώρα µετά την αποκωδικοποίηση του DNA, και µε σοβαρή κι επισταµένη µελέτη των κειµένων µπορούν να εξαχθούν τέτοια συµπεράσµατα.

Αυτός είναι επίσης κι ο ορθός τρόπος, µε τον οποίο πρέπει να προσεγγίζεται η Μυθολογία. Ποτέ δεν έχει ζήσει γυναίκα Κίρκη, ούτε έχουν ποτέ εκτυλιχθεί οι ιστορίες, που περιγράφει ο Όµηρος στο ανάκτορό της. Με το όνοµα Κίρκη και µε τις περιπέτειες, που περιγράφονται στην ραψωδία κ διασώθηκαν πληροφορίες για τα επιτεύγµατα της γενετικής επιστήµης της «Χρυσής Εποχής» (όπως ονοµάζεται από αρχαίους συγγραφείς µιά πανάρχαια -µή προσδιορίσιµη επ’ ακριβώς χρονικά- εποχή υψηλού πολιτισµού).

Παρόµοιες πληροφορίες για την πανάρχαια Γενετική και το DNA υπάρχουν πολλές και σε άλλους αρχαίους συγγραφείς και σε άλλες µυθολογικές περιγραφές. Τα δύο φίδια δεν απεικονίζονται µόνο στο κηρύκειο του Ερµή. Με τα δυό φίδια είναι γεµάτη η Μυθολογία µας. Η θεά Ήρα έστειλε δύο φίδια στον Ηρακλή, όταν ήταν βρέφος. Η θεά Αθηνά, αφού αναδέχθηκε τον Εριχθόνιο από την γη, τον έκλεισε σε ένα κιβώτιο και του έβαλε φύλακες δύο φίδια. Στο Ανάκτορο της Κνωσού βρέθηκε αγαλµατίδιο της θεάς Μητέρας, που κρατάει στα χέρια της δύο φίδια.

Εκτός από τα δύο φίδια, που ελίσσονται το ένα γύρω από το άλλο, συχνά συναντάται η παραλλαγή του ενός φιδιού να ελίσσεται γύρω από ένα ξύλο, το σύµβολο του θεού της Ιατρικής Ασκληπιού. Χαρακτηριστικότατη περίπτωση αυτής της παραλλαγής περιγράφεται στην Αργοναυτική Εκστρατεία και στην «Μήδεια».

Η αλληγορία του µύθου της Μήδειας

Η Μήδεια έχει συγγένεια µε την Κίρκη. Είναι κόρη του βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη· κατά συνέπεια είναι εγγονή του Ήλιου κι ανηψιά της Κίρκης. Μητέρα της είναι η Ωκεανίδα Ιδυία (ή κατά τον ∆ιόδωρο η Εκάτη, οπότε η Μήδεια κι η Κίρκη είναι αδελφές). Χωρίς τη βοήθεια της Μήδειας ο Ιάσων δεν θα µπορούσε να πάρει το Χρυσόµαλλο ∆έρας, το οποίο βρισκόταν σε δένδρο, που το φύλαγε ένα τυλιγµένο γύρω του φίδι.

Η συγγένεια της Μήδειας µε την Κίρκη, το όνοµα Ιάσων (αυτός που ιατρεύει) και το ξύλο, που περιελίσσεται το φίδι, µας παραπέµπουν στο DNA. ∆εδοµένου, ότι οι µύθοι είναι πολυεπίπεδοι, κι απαιτείται διεπιστηµονική προσέγγιση για την ερµηνεία τους, εξετάζοντας την Αργοναυτική Εκστρατεία µε το παραπάνω σκεπτικό υποθέτουµε, ότι περιγράφεται αλληγορικά η πορεία της Ιατρικής Επιστήµης προς την ανακάλυψη του DNA. ∆εν είναι όµως µόνον αυτό.

Η Μήδεια στην Ιωλκό έπεισε τις κόρες του Πελία, πως ήταν ικανή να ξανακάνει νέο τον πατέρα τους, ο οποίος άρχιζε να γερνάει. Τους το απέδειξε υποβάλλοντας σε πειραµατικές συνθήκες ένα γέρικο κριάρι (το έβαλε σε λέβητα µε φάρµακα). Η επίδειξη πέτυχε κι έτσι εφαρµόστηκε και στον Πελία, χωρίς όµως επιτυχία. Η καταλυτική λεπτοµέρεια, ότι τα παιδιά της παρουσιάζεται ότι τα σκότωσε η ίδια η Μήδεια από εκδικητική ζηλοτυπία, είναι εύρηµα του Ευριπίδη. Το µύθο της «Μήδειας» πραγµατεύτηκε κι ο Αισχύλος στο έργο του «∆ιονύσου τροφοί», καθώς κι ο Σοφοκλής στον «Αιγέα» και στις «Πελιάδες». Τα έργα αυτά δυστυχώς δεν διασώθηκαν. Σώθηκε µόνο η «Μήδεια» του Ευριπίδη· εξαφανίστηκαν επίσης τα άλλα δύο δράµατα της τριλογίας, καθώς και το σατυρικό δράµα που τη συνόδευε. Η «Μήδεια» του Ευριπίδη (431 π.Χ.) είναι το µόνο ίσως κείµενο, όπου υπονοείται ο φόνος των παιδιών. Μετά από προσεκτική µελέτη του όµως, προκύπτει κάτι καταπληκτικό, που ανατρέπει όλα όσα νοµίζαµε, ότι γνωρίζαµε για τη «Μήδεια», καθ’ ότι ούτε στη «Μήδεια» του Ευριπίδη αποδεικνύεται, ότι η Μήδεια σκότωσε τα παιδιά της!

Η επίµαχη σκηνή περιγράφεται στο τέλος του έργου. Στο Αρχαίο Ελληνικό ∆ράµα καµµία σκηνή φόνου δεν λαµβάνει χώρα ενώπιον των θεατών. Στην «ορχήστρα» είναι ο Χορός, ενώ ακούγονται οι φωνές των παιδιών –που λένε ότι η µητέρα τους πλησιάζει µε ξίφος– από το παρασκήνιο, το οποίο είναι ο ναός της Ακραίας Ήρας. (∆ιαβάστε προσεκτικά τους στίχους από 1.277 έως το τέλος). Εµφανίζεται κατόπιν ο Ιάσων και ακούει από τον Χορό, ότι η Μήδεια σκότωσε εξ αιτίας του τα παιδιά τους. –Που είναι σκοτωµένα (ρωτάει), µέσα η έξω; -Αν ανοίξεις την πόρτα, θα δεις τον φόνο των δικών σου παιδιών (απαντάει ο Χορός). Παρουσιάζεται τότε η Μήδεια έτοιµη να φύγει. Λογοµαχεί µε τον Ιάσονα, ο οποίος της ζητάει να θάψει και να κλάψει τα παιδιά του. Η Μήδεια όµως αρνείται και προφασίζεται, ότι θέλει να τα θάψει η ίδια στο τέµενος του ναού της Ήρας, για να µην τα καθυβρίσουν οι πολέµιοι. Η λογοµαχία συνεχίζεται κι η Μήδεια του αρνείται ακόµα και να τα χαϊδέψει, να τα φιλήσει ή να τα αγκαλιάσει και, χωρίς κανένας να διαβεβαιώσει, ότι τα παιδιά είναι πράγµατι σκοτωµένα, τελειώνει η τραγωδία.

Τα παιδιά και ο πατέρας της Μήδειας

Το γεγονός, ότι –σύµφωνα µε τον Ευριπίδη– η Μήδεια δεν αποδεικνύεται, ότι σκότωσε τα παιδιά της, αλλά µάλλον σκηνοθέτησε τον φόνο για τους δικούς της λόγους (προκειµένου να τα προστατέψει), σε συνάρτηση και µε συγκερασµό αρκετών άλλων µεµονωµένων διασωθεισών παραδόσεων άλλων αρχαίων συγγραφέων (πχ. Απολλόδωρου 1,127 κ.ε. και 1,144 κ.ε., Παυσανία 2,3,6-11, Σχόλια στον Πίνδαρο, Ολύµπια 13,74 κ.λ.π.), µας οδηγεί στις εξής δύο εκδοχές:

Είτε πως οι Κορίνθιοι οργάνωσαν φόνο εναντίον της κι εναντίον των παιδιών της, οπότε αυτή µεν γλίτωσε, τα παιδιά της όµως τα σκότωσαν οι Κορίνθιοι µέσα στο ναό, είτε πως • κάθε παιδί που γεννούσε η Μήδεια το έβαζε στο ναό της Ακραίας Ήρας στην Κόρινθο, προκειµένου να το κάνει αθάνατο, αλλά αυτή η διαδικασία το σκότωνε.

Η δεύτερη αυτή εκδοχή παρουσιάζει περισσότερο ενδιαφέρον, καθ’ ότι µοιάζει µε την προσπάθεια, που είχε κάνει η Μήδεια να ξανανιώσει τον Πελία. Ενώ µε το κριάρι τα κατάφερε, µε τους ανθρώπους τα πράγµατα ήταν δυσκολότερα. Οι περιγραφές αυτές µας θυµίζουν τις προσπάθειες των επιστηµόνων της εποχής µας, τα γενετικά πειράµατα των οποίων άρχισαν να έχουν ικανοποιητικά αποτελέσµατα στα ζώα (πρόβατο «Ντόλυ»), αλλά είναι δύσκολο να εφαρµοσθούν στον άνθρωπο.

Στην Αρχαία Ελληνική Γραµµατεία έχουµε πολλές περιγραφές θεών, που πετάνε µε το άρµα τους, που συνήθως το σέρνουν πτερωτά άλογα. Η Μήδεια όµως, φεύγοντας από την Κόρινθο για την Αθήνα, δεν πήγε επιγείως, αλλά χρησιµοποίησε ιπτάµενο άρµα, που το έσερναν δύο φίδια!

Το επίπεδο, στο οποίο είχε φθάσει η Ιατρική και η ποιότητα ζωής της «Χρυσής Εποχής» περιγράφεται από τον Ησίοδο ως εξής: «Σαν θεοί ζούσαν (οι άνθρωποι) έχοντας ανέγνοιαστη ψυχή χωρίς ολότελα κόπους και πόνο κι ούτε τα φοβερά γεράµατα ήταν επάνω τους· και πάντα ίδιοι στα πόδια και στα χέρια χαίρονταν στα συµπόσια έξω απ’ όλα τα κακά και πέθαιναν σα δαµασµένοι από τον ύπνο» («Έργα και Ηµέραι»,112-117).

(*) Κάθε κλώνος του DNA αποτελείται από πολλά µόρια, που λέγονται νουκλεοτίδια και είναι τεσσάρων ειδών: η αδενίνη, η θυµίνη, η κυτοσίνη και η γονανίνη· συµβολίζονται δε αντίστοιχα µε τα γράµµατα Α, Θ, Κ και Γ. Θα µπορούσαν ίσως να λέγονται αλλιώς και να συµβολίζονται µε τα γράµµατα Ι, Χ, Ω και Ρ; «Έτρεχε το αθάνατο αίµα της θεάς, ο ιχώρ, ο οποίος κυκλοφορεί ακριβώς µέσα στους µακάριους θεούς» (Ε 340.) ∆εν έχουν γίνει µέχρι τώρα σοβαρές προτάσεις, για το τι ήταν ο ιχώρ. Όµως, µε δεδοµένο, ότι ο ιχώρ έχει τέσσερα γράµµατα, όσα τα νουκλεοτίδια του DNA, µιά σοβαρή συνεργασία φιλολόγων, γλωσσολόγων, γιατρών και βιολόγων προς αυτή την κατεύθυνση, ίσως να µας επιφυλάσσει εκπλήξεις...

Το Κηρυκειον στην Καββάλα και στις Απόκρυφες ΕπιστήμεςΟι Έλληνες τροποποίησαν το κηρύκειο, το οποίο έγινε το κατεξοχήν έμβλημα της ερμητικής επιστήμης. Η παράδοση αναφέρει ότι μέσω αυτού ο μύστης οδηγείται στην κατανόηση των μυστικών της φύσης και την απόκτηση ανώτερης γνώσης. Όπως ο θύρσος στα μυστήρια τουΔιόνυσου έτσι και το κηρύκειο εκπροσωπεί το δένδρο της ζωής, την οδό των μυστηρίων, η οποία οδηγεί προς την κατανόηση των απόκρυφων επιστημών και ιδιαίτερα της ερμητικής φιλοσοφίας. Το κηρύκειο πάνω στο δένδρο της ζωής, συμβολίζει την μέση οδό, τη χρυσή ατραπό. Το Κέτερ, (η ανεξιχνίαστη μονάδα, η ρίζα των πάντων ) βρίσκεται στην κορυφή του κηρυκείου. Σε κάθε σημείο τομής των φιδιών δημιουργείται και ένας κόσμος. Κατεβαίνοντας προς τα κάτω συναντάμε το Νταάτ (γνώση, ομιλία), το Τίφαρετ (ομορφιά, αρμονία, ισορροπία) στο κέντρο, το Γεσούντ (θεμέλιο, η λεπτή βάση πάνω στην οποία στηρίζεται ο φυσικός κόσμος, το αστρικό πεδίο) και τελικά το Μαλκούτ (ο φυσικός κόσμος, η ύλη). Στο αλχημιστικό κηρύκειο, τα φίδια καλύπτονται από δυο φτερά, τα οποία συμβολίζουν την πνευματική φύση του Χόχμα ("σοφία") και του Μπίνα ("κατανόηση").

Στον καββαλιστικό συμβολισμό πάνω στο κηρύκειο χρησιμοποιούνται τα εβραϊκά γράμματα και ιδιαίτερα τα αποκαλούμενα μητρικά γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου. Αυτά είναι τα Άλεφ, Μεμ και Σιν. Εφόσον σύμφωνα με την καββαλιστική φιλοσοφία όλα τα πράγματα στον κόσμο, συνεπώς και μέσα στην ανθρώπινη ψυχή, έχουν προέλθει από τα τρία ανώτερα στοιχεία, τότε, δίκαια αυτά μπορούν να ονομαστούν Μητρικά. Επάνω στο κηρύκειο το γράμμα Σιν με τις αιχμές συμβολίζει το κεντρικό στέλεχος με τα δύο φτερά. Στο κέντρο βρίσκεται το γράμμα Άλεφ, το οποίο συμβολίζει τα κεφάλια και τους λαιμούς των δυο συμπλεκομένων ερπετών. Από κάτω βρίσκεται το γράμμα Μεμ,τ ο οποίο συμβολίζει το υπόλοιπο από τα σώματα των ερπετών.Εδώ έχουμε το αντίστροφο από τον συμβολισμό του κύπελου, το οποίο υπονοεί τη δεκτικότητα. Εδώ τα τρία μητρικά γράμματα συνθέτουν ένα ενεργητικό αρσενικό σύμβολο. Και αυτό γιατί στην κορυφή βρίσκεται το Πυρ, δηλαδή το γράμμα Σιν, το οποίο αριθμητικά αντιστοιχεί στην εβραϊκή φράση που σημαίνει το Πνεύμα των Θεών ή θεϊκό Πνεύμα. Μας θυμίζει εκείνη τη θεϊκή , γεμάτη έμπνευση φωτιά, η οποία κατά την Πεντηκοστή κατήλθε στους Αποστόλους, ευλογώντας και εξαγνίζοντας τους, αποδίδοντας τους το χάρισμα των γλωσσών. Η θρησκευτική η μυστικιστική και καλλιτεχνική έμπνευση είναι το αποτέλεσμα της καθόδου του πνεύματος στη στειρότητα της ανθρώπινης ψυχής.

Η συνείδηση αντιστοιχεί στα δύο κεφάλια των ερπετών, στο γράμμα Άλεφ το οποίο αναφέρεται στο στοιχείο του Αέρα. Από κάτω είναι το Μεμ, η γεμάτη πάθη φύση του ανθρώπου, η ζωική του ψυχή που είναι υδάτινη, ταραγμένη και μερικές φορές θυελλώδης και άλλοτε αδρανής χωρίς καμία δραστηριότητα. Το φίδι στην απόκρυφη επιστήμη συμβολίζει τη γνώση και την αλήθεια. Αυτός ο συμβολισμός είναι πανάρχαιος, όπως φανερώνουν πολύ πρώιμες απεικονίσεις του. Οι πρώτες αναπαραστάσεις το παρουσιάζουν ως ράβδο στεφανωμένη από δύο κύκλους που σχηματίζουν τον αριθμό 8 ή από ένα κύκλο που έχει επάνω του ένα μισοφέγγαρο. Στην αριθμοσοφία το ∞ είναι το σημείο του απείρου.

Είναι ένα σύμβολο κοσμικό, αστρικό ή αστρονομικό, πνευματικό ακόμη και φυσιολογικό και η σημασία του αλλάζει ανάλογα με την εφαρμογή του. Αναλογεί στο νευρικό σύστημα του ανθρώπινου σώματος του οποίου τον έλεγχο πρέπει να έχει απολύτως ο μύστης. Τα δύο φίδια συμβολίζουν το θετικό και το αρνητικό ρεύμα και την σχέση των αντιθέτων. Το φως και το σκοτάδι, τη δημιουργικότητα και την παθητικότητα, τον ουρανό και την γη, το Ράγιας και τοΤάμας, υποδηλώνοντας βαθύτερα μια Μοναδική Έσχατη πραγματικότητα που στην κινεζική φιλοσοφία ονομάστηκε Ταό και στην Ερμητική φιλοσοφία Παν. Το στέλεχος που βρίσκεται ανάμεσα στα δύο φίδια, συμβολίζει την ισορροπία και την αρμονία των αντιθέτων.

Εκτός των παραπάνω το Κηρύκειο σημαίνει τη συνεχή διάρκεια της ζωής μεταξύ της γέννησης και του θανάτου. Είναι το έμβλημα της διπλής πολωμένης κοσμικής δύναμης η οποία παριστάνεται συμβολικά στον [Ναός του Σολομώντος|ναό του Σολομώντος] με τις στήλες J και B. Μεταφυσικά, το κηρύκειο αντιπροσωπεύει την πτώση του αρχέγονου πρωταρχικού υλικού στην γήινη χονδροειδή ύλη, οπότε η Μία πραγματικότητα διαιρέθηκε σε καλή και κακή και έγινε πλάνη. Αστρονομικά, το κεφάλι και η ουρά του κηρυκείου αντιπροσωπεύουν τα σημεία της εκλειπτικής όπου οι πλανήτες, ο ήλιος και η σελήνη σφιχταγκαλιάζονται.

Φυσιολογικά, είναι το σύμβολο της αποκατάστασης της χαμένης ισορροπίας ανάμεσα στη Ζωή και τα ζωικά ρεύματα που επιτελούν διάφορες λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα.


Το σύμβολο στην ανατολική φιλοσοφία

Στην ανατολική φιλοσοφία το κηρύκειο συνδέεται με την Κουνταλίνι και τα ενεργειακά κανάλια Ίντα και Πιγκάλα. Η Κουνταλίνι είναι η ενέργεια που αναπαύεται στην βάση της σπονδυλικής στήλης στο Μουλαντάρα Τσάκρα. Είναι η ενεργειακή πηγή, η ζωτική ενέργεια που ενεργοποιεί τα τσάκρας. Το Ίντα, το Πιγκάλα και η Σουσούμνα είναι τα σημαντικότερα κανάλια μέσω των οποίων κυλάει η αφυπνισμένη ενέργεια Κουνταλίνι. Το Ίντα είναι το αριστερό κανάλι το θηλυκό, φορέας των σεληνιακών ρευμάτων. Το Πιγκάλα είναι το δεξί κανάλι, το αρσενικό, φορέας της ηλιακής ενέργειας. Η Σουσούμνα είναι το κεντρικό κανάλι και αντιστοιχεί στον Σείριο. Στην Ινδία συμβολιζόταν με ένα καλάμι μπαμπού με επτά ρόζους και στην Ελλάδα με το κηρύκειο.

Το κηρύκειο του Ερμή  DNA

Το DNA θεωρείται η μεγαλύτερη ανακάλυψη του 20ου αιώνα καθώς περιέχει τις γενετικές πληροφορίες που καθορίζουν τη βιολογική ανάπτυξη όλων των κυτταρικών μορφών ζωής και των περισσότερων ιών. Η αποκωδικοποίηση του έχει συμβάλλει σημαντικά στην σύγχρονη ιατρική και βιολογία, καθώς τα βήματα που έχουν σημειωθεί είναι σημαντικά.

Η ανακάλυψη της δομής του DNA πραγματοποιήθηκε το 1953 από τους Τζέιμς Γουάτσον και Φράνσις Κρικ. Για αυτή τους την επίτευξη τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ το 1962, το οποίο βραβείο Νόμπελ μοιράστηκαν με τον Μόρις Γουίλκινς ο οποίος εργάστηκε προς την ίδια κατεύθυνση. Αυτοί οι δύο επιστήμονες εργάστηκαν πάνω στην δομή του DNA στην διπλή έλικα δηλαδή καθώς και στα χαρακτηριστικά του DNA. Εκτός από την ανακάλυψη των τεσσάρων αζωτούχων βάσεων του DNA, σημειώθηκε ότι οι δύο αλυσίδες που αποτελούν το DNA σχηματίζουν δεξιόστροφη διπλή έλικα. Όλες οι παραπάνω μελέτες έχουν σημειώσει πρόοδο και στον κλάδο της ανθρωπολογίας εκτός από την γενετική, την βιολογία και την ιατρική.

Οι αναφορές στην αρχαία Ελληνική γραμματεία αλλά και στην μυθολογία είναι αρκετές για τον «πρόγονο» του γνωστού σε εμάς γενετικού κώδικα DNA. Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο το Κηρύκειο του Ερμή είχε επινοηθεί από το μάντη Τειρεσία, όταν βρήκε στην Κυλλήνη δύο φίδια ζευγαρωμένα και, επειδή τα πλήγωσε, έγινε γυναίκα. Ύστερα από λίγο καιρό ξαναβρήκε τα ίδια φίδια ζευγαρωμένα και ξανάγινε άνδρας.

Η εξέλιξη της ιατρικής και όλων των συναφών επιστημών είναι συνεχής. Κάπως έτσι και στον 20ο αιώνα αυτή η σπουδαία ανακάλυψη ήταν σίγουρα η εξέλιξη της ιατρικής στην αρχαία Ελλάδα και γενικότερα στον αρχαίο κόσμο. Για κάποιους η μυθολογία και αρκετά έργα των αρχαίων μας συγγραφέων αποτελούν παραμύθια, αλλά ευτυχώς δεν ισχύει αυτό διότι μέσα από αυτόν τον τρόπο (της Μυθολογίας) διασώθηκαν όλα αυτά τα στοιχεία δια μέσου των χιλιετιών!!! Και πάντα στην πρόοδο των επιστημών και σε ότι αποδεικνύεται μέσω εργαστηρίου καλό είναι να υπάρχει έστω και η βασική γνώση της… ιστορίας!!!

Πηγές:

• Λάσκαρι Ν. Χ. 1951, Εγκυκλοπαίδεια της Ελευθέρας Τεκτονικής, Εκδόσεις ‘Ομηρος, Αθήνα
• Μπλαβάτσκυ Ελενα Π. 1995, Βίβλος Αποκρυφισμού, Εκδόσεις Κέδρος
• Israel Regardie Η Φιλοσοφική Λίθος και το Δένδρο της Ζωής, Εκδόσεις Ιάμβλιχος
• Gareth Knight Οι Σφαίρες του Δένδρου της Ζωής, Εκδόσεις Ιάμβλιχος
• Γιάννης Λάζαρης
• Δημοσιεύση στην εφημερίδα “Παρατηρητής” στις 8/9/2010 Αρ. Φ. 853
• Αoratos-Νaos
• Enimerwsi
• Innerpedia

Το είδαμε εδώ

Ανακαλύπτω